Özet:
Araştırmamızın amacı; anaerob yüklenmelerde antrenman yönlendirilmesinde invasiv bir yöntem ile elde edilen kan laktatının, noninvaziv elde edilen tükrük laktatı ile karşılaştırılmasıdır. Antrenman yönlendirilmesinde total kan ya da plazma laktat değerleri kullanılmaktadır. Kan laktat ölçümü; psikolojik güçlükler yaratabilir. Araştırmamıza, denek olarak 14 SDÜ Eğitim Fakültesi Beden Eğitimi ve Spor Bölümünde okuyan erkek öğrenciler katılmıştır (yaş: 22.07±1.97). Deneklere 48 saat ara ile Wingate ve 400 m. koşu testleri uygulandı. Tüm deneklerin yüklenme öncesi kan ve tükrük örnekleri ile yüklenme sonrası 5. ve 15. dakika kan ve tükrük örnekleri alındı. Laktat düzeyi tükrük ve plazmada enzimatik yöntemle, laktat PAP (Milchsaure) kitleri ile ölçüldü. Araştırmamızın sonucunda 400m. koşu sonrası plazma ile tükrük laktatı bazalda <29.55±6.77, 1.33±0.74mg/dl, r=0.35, P>0.05), beşinci dakikada (116.91 ±15.49, 4.25±3.90mg/dl, r=0.012, P>0.05), onbeşinci dakikada (106.2±21.19, 7.91±4.60mg/dl, t=0.14, P>0.05). Ölçümler sonucu değerlerin arasındaki ilişkiler anlamsız bulundu. Wingate protokolünde ise bazal plazma ve tükrük laktatı (26.56+5.32, 0.88±0.67mg/dl, r=0.398, P>0.05) ile onbeşinci dakikada plazma ve tükrük laktatı (91.79±20.38, 3.91 ±3.01 mg/dl, r=0.466, P>0.05) aralarındaki ilişki anlamsız saptanırken beşinci dakika plazma ve tükrük laktatı (112.33+20.32, 1.97±1. 51 mg/dl, r=0.528, PO.05) arasındaki ilişkiler anlamlı çıktı. Ayrıca Her iki protokolde de plazma ve tükrük pikleri arasında anlamlı ilişki bulunamadı (400m. r=0.109, Wingate r=0.359). Çalışmamızın sonucunda, tükrük laktatının antrenman yönlendirmesinde kan laktatı kadar belirleyici bir parametre olmadığı sonucuna varılmıştır. Literatürde bazı farklı görüşlerin bulunmasından dolayı bu konuda daha fazla araştırma yapılmalıdır.