Abstract:
Enderûnlu Fâzıl, edebiyatımızda mahallileşme denildiğinde akla gelen ilk şairlerimizden biridir. Fâzıl, Özellikle mesnevilerinde iç ve dış gerçekliği çok iyi bir biçimde yansıtmıştır. Bu çalışma Enderûnlu Fâzıl'ın Zenân-nâme adlı mesnevisinin tenkitli metninin hazırlanmasını esas almaktadır. Zenân-nâme üzerine daha önce bazı çalışmalar yapılmıştır. Fakat yapılan çalışmaların birçoğu eserin belli başlı bölümlerini parça parça çevirmekten öteye gitmemiştir. Eser üzerine ilk bilimsel çalışma Nebiye Öztürk tarafından 2002 yılında yapılmıştır. Ancak yapılan bu çalışma da bazı yönleriyle eksikler içermektedir. Bu eksiklikler de eserin tam olarak anlaşılmasını engellemiştir. Bu sebeple de eserin tekrardan daha detaylı ve titiz bir biçimde ele alınması bir ihtiyaç haline gelmiştir. Zenân-nâme'nin tenkitli metni hazırlanırken ilk olarak eserin nüshalarının tespiti üzerinde çalışılmış ve 30 Zenân-nâme nüshası temin edilmiştir. Daha sonra tespit edilen nüshalar belirli kriterlere göre değerlendirilmiştir. Yapılan değerlendirmeler sonucunda tenkitli metinde olması gereken nüshalar belirlenmiştir. Daha sonra belirlenen 8 nüshayla tenkitli metin kurulmuştur. Kurulan metindeki her bir beyit üzerinde özenle durulmuş ve vezin kontrolü ile beyitlerin sağlaması yapılmıştır. Tenkitli metinde kullanılan 8 nüshanın aparatı dipnotta gösterilmiştir.