Özet:
Bu çalışmanın amacı Japon bıldırcınlarında (Coturnix Japonica) besi döneminin tamamında beyaz (400–760 nm), yeşil (560 nm), sarı (580 nm), mavi (480 nm) ve kırmızı (660 nm) monokromatik aydınlatma uygulanmasının bazı performans, davranış ve korku düzeylerine etkilerinin ortaya konulmasıdır. Araştırmanın hayvan materyalini rastgele çiftleşen, daha önce seleksiyon uygulanmamış bir ebeveyn sürüden aynı anda elde edilmiş toplam 300 adet bıldırcın civcivi oluşturmuştur. Her deneme grubuna şansa bağlı olarak ayrılan bir günlük yaştaki 60'ar civcive kanat numarası takılmış ve incelenen tüm özelliklere ilişkin ölçümler bireysel olarak yapılmıştır. Çalışmada ışık yansımasından izole edilmiş, her katında ayarlanabilir LED aydınlatma aparatları bulunan, çok katlı büyütme ve besi kafesleri kullanılmıştır. Çalışmada haftalık canlı ağırlıklar çıkıştan 6 haftalık yaşa kadar haftalık olarak ölçülmüştür. Bıldırcınlar 5 haftalık yaştayken tonik immobilite testleri ve genel davranış özellikleri belirlenmiştir. Bıldırcınlar altı haftalık yaştayken rutin kesim işlemleri gerçekleştirilmiş ve kesim karkas özellikleri belirlenmiş, aynı zamanda bilateral özelliklerde simetrik ölçümler yapılmıştır. Yetiştirme döneminde farklı dalga boylarında aydınlatma programları uygulanan Japon bıldırcınlarının canlı ağırlık değerleri bakımından mavi, yeşil ve sarı ışık uygulanan deneme gruplarındaki bıldırcınların ortalamalarının beyaz ve kırmızı dalga boyu ile aydınlatılanlardan daha yüksek olduğu bulunmuştur (P<0.05). Deneme gruplarındaki bıldırcınların büyüme örneklerinin Gompertz büyüme modeli ile analizi sonucunda ergin ağırlık parametresi ve eğrinin bükülme noktası ağırlığı bakımından yeşil ve mavi monokromatik aydınlatma uygulanan bıldırcınların ortalamalarının daha yüksek olduğu belirlenmiştir (P<0.05). Çalışmada yeşil monokromatik aydınlatma uygulanan deneme grubundaki bıldırcınların yaşama gücünün diğer gruplardakilerden daha yüksek olduğu bulunmuştur (P<0.05). Her ne kadar sarı monokromatik aydınlatma uygulanan bıldırcınların besi sonu ağırlığı yeşil ve mavi monokromatik aydınlatma uygulanan gruplardakilere benzer bulunmuş olsa da, yaşama gücü ve hem korku hem de genel davranış özellikleri bakımından en iyi sonuçlar yeşil ve mavi monokromatik aydınlatma uygulanan bıldırcınlardan elde edilmiştir. Benzer durum bilateral simetri tiplerinde de gözlenmiş olup, yeşil monokromatik aydınlatma uygulanan bıldırcınların yüz, kanat, femur ve fibula uzunlukları değerlendirildiğinde, saptanan simetri tiplerinin tümünün dalgalanan simetri olduğu tespit edilmiştir. Bilateral simetrik özellikler bakımından en olumsuz sonuçlar kırmızı monokromatik aydınlatmaya maruz kalan bıldırcınlarda saptanmış olup, dört bilateral karakterin üçü için simetrisiz tip olarak belirlenmiştir. Karkas ağırlıkları bakımından deneme grupları arasındaki farklılık besi sonu ağırlık ortalamalarına benzer şekilde gerçekleşmiş, yeşil, mavi ve sarı monokromatik aydınlatma uygulanan bıldırcınların ortalamaları diğer deneme gruplarındakilerden yüksek bulunmuştur (P<0.05). Bunun yanında bıldırcınların karkas randımanları bakımından en iyi sonuçlar yeşil ve mavi monokromatik aydınlatma uygulanan deneme gruplarından elde edilmiştir (P<0.05). Sonuç olarak Japon bıldırcınlarının yetiştirme döneminde yeşil veya mavi monokromatik aydınlatma programlarının uygulanmasının üreticilere ekonomik fayda sağlayabileceği düşünülmektedir.