X ve Z kuşağı bireylerin restoran tercihleri

Abstract

Kişilerin yetişme şartları ve içinde yer aldıkları kültürler yiyecek tercihleri üzerinde etkili olmaktadır. 1965-1979 yılları arasındaki dönemi kapsayan X kuşağı bireylerin, yaşadığı dönemin şartlarından dolayı daha çok tasarruf odaklı oldukları ve sağlıklı gıdalara yöneldikleri; 2000 ve sonraki dönemi kapsayan Z kuşağı bireylerin ise refah seviyesinin yüksek, sosyal ve teknolojik imkanların fazlaca olduğu bir zamanda yetişmeleri sebebiyle daha özgüvenli ve zahmetsiz yaşam kurma niyetinde oldukları ve yiyecek tercihlerinde daha çok haz odaklı oldukları görülmektedir. Bu çalışma, X ve Z kuşağı katılımcıların restoran tercihleri konusundaki görüş farklılıklarını dışarıda yemek yeme olgusu kuramı bakımından ortaya koyması nedeniyle önemlidir. Araştırmada Nitel Araştırma yöntemlerinden Olgubilim deseninden yararlanılmıştır. Araştırmanın kapsamını, Antalya ilinin Alanya ilçesinde yaşamlarını sürdüren bireyler oluşturmakta olup, araştırmada amaçlı (amaçsal) örnekleme yöntemi kapsamında 32 kişi ile görüşme gerçekleştirilmiştir. Çalışmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme ve doküman incelemesi yöntemlerinden yararlanılmıştır. Bu çalışmanın sonucu çalışmaya katılan katılımcılar ile sınırlı olup çalışmadan elde edilen sonuçların genele uyarlanması yanlış çıkarımların yapılmasına neden olabilir. Çalışmanın sonuçlarına bakıldığında çalışmaya katılan X ve Z kuşağının açlık gidermekten ziyade vakit geçirmek için dışarıda yemek yeme davranışında bulundukları, Z kuşağı katılımcıların, X kuşağı katılımcılarına göre daha fazla dışarıda yemek yedikleri tespit edilmiştir. X kuşağı dışarıda yiyeceği bir yemek için ortalama 1-2 saatlik bir zaman ve 50-100 Lira arası bir tutar ayırmakta, Z kuşağı ise 1 saatten az bir zaman ve 50 liranın altında bir tutar ayırmaktadır. X ve Z kuşağında yer alan tüketicilerin yemek seçimlerine bakıldığında; yemeğin kalitesi ve iyi hissettirmesi her iki kuşak açısından önemli kriterlerdir. Diğer yandan X kuşağı daha çok yemeklerin sağlıklı olmasına önem vermekte, Z kuşağı ise yemeğin ekonomikliği hususuna dikkat etmektedir. X kuşağında yer alan bireylerin restoran seçimini etkileyen faktörler önem sırasına göre; kalite, hijyen, servis hizmetleri/müşteri hizmetleri, atmosfer, farklı kültürlerin yiyeceklerinin bulunması, yemek/menü çeşitliliği, reklam/sosyal medya, fiyat, yemeğin hazırlanma süresi, restoranın konumu olarak sıralanmaktadır. Z kuşağı açısından ise bu faktörlerin öncelik sırasına göre; kalite, hijyen, servis hizmetleri/müşteri hizmetleri, hazırlanma süresi, fiyat, restoranın konumu, farklı kültürlerin yiyeceklerinin bulunması, atmosfer, reklam/sosyal medya, yemek/menü çeşitliliği olarak yer almaktadır.