Okul öncesi dönemde uygulanan planla-yap-değerlendir rutinlerinin çocukların problem çözme becerilerine etkisinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, okul öncesi dönemde uygulanan planla-yap-değerlendir rutinlerinin çocukların eğitim sürecini değerlendirilmesinin problem çözme becerilerine etkisini incelemektir. Bu araştırma, nicel araştırma yöntemi olan kontrol gruplu ön test-son test araştırma modeli ile yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu Antalya ilinin Konyaaltı ilçesinde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı anaokulunda eğitim alan 5 yaşında deney ve kontrol grubu olmak üzere toplam 40 çocuk oluşturmaktadır. Veri toplama araçları olarak, Aydoğan, Ömeroğlu, Büyüköztürk ve Özyürek (2012) tarafından geliştirilen "Problem Çözme Becerileri Ölçeği" (4-7 yaş) (PÇBÖ) kullanılmıştır. Normal dağılım gösteren veriler parametrik yöntemlerle, normal dağılım göstermeyen veriler parametrik olmayan yöntemlerle analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; deney grubunda yer alan çocuklara uygulanan ön-son test ölçek puanları arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Kontrol grubunda yer alan çocuklara uygulanan ön-son test ölçek puanlarında 'problemin çözümü için bilgilerin yeterliliğine karar verme' alt boyutunda anlamlı bir farklılık tespit edilirken, 'problemin nedenin tahmin etme' alt boyutunda pozitif ya da negatif yönlü anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Kontrol grubuna ait 'problem hakkında sorular sorma, problemin ögelerini tanımlama, nesnelerin bilinenden farklı, birtakım eylemlerin sonucunu tahmin etme, en uygun çözümü bulma, birçok olası çözüm arasından en alışılmadık çözümü seçme, çocukların problemi fark etme ve problemi tanımlama' ön-test ve son-test puanları arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir. Deney ve kontrol grubunun son test puanları karşılaştırıldığında; problem çözme becerileri toplam puanları, problem hakkında sorular sorma, problemin ögelerini tanımlama, nesnelerin bilinenden farklı kullanımı ve birçok olası çözüm arasından en alışılmadık çözümü seçme son-test puanları arasında anlamlı bir farklılık olduğu belirlenirken; 'problemi fark etme, problemin çözümü için bilgilerin yeterliliğine karar verme ve bir takım eylemlerin sonucunu tahmin etme' alt boyutları son-test puanlarının anlamlı bir farklılık göstermediği belirlenmiştir. 'Problemi tanımlama, problemin nedenini tahmin etme ve en uygun çözümü bulma' alt boyutlarında ise deney ve kontrol grubundaki çocukların son test puanlarında anlamlı bir farklılık olduğu belirlenmiştir. Sıra ortalamaları incelendiğinde deney grubunda yer alan çocukların son-test puanlarının ortalamalarının söz konusu alt boyutlarda daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Deney grubundaki çocukların son test puanları cinsiyete göre incelendiğine anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. İlgili literatüre dayanılarak araştırmanın bulguları tartışılmıştır. Gelecekte yapılacak teorik ve uygulamalı araştırmalar için öneriler sunulmuştur