Abstract:
Kırsal yerleşmeler bulunduğu çevreyle uyum içinde olan, geleneksel mimari ürünleri, geleneksel üretim teknikleri ve kültür birikimi ile şekillenen, bütünleşik bir yaklaşımla korunması gereken değerlerdendir. Fakat gelişen teknoloji, kentleşme ile kırdan kente göçün artması, koruma bilincinin olmaması gibi nedenlerle kırsal yerleşmeler koruma sorunları ve yok olma ile karşı karşıyadır. Bu çalışma, kırsal yerleşmelerin mevcut koruma sorunları yanı sıra mermer ocaklarının açılması tehlikeleriyle de karşı karşıya olan, Antalya ili Akseki ilçesinde bulunan Güzelsu kırsal yerleşmesini bütünleşik koruma kapsamında incelemek üzere ele almıştır. Çalışmada yerleşimi oluşturan doğal, sosyal, kültürel çevre ve geleneksel mimari ürünleri belgeleyerek ortaya koymak ve kırsal yerleşmede koruma sorunlarının tespit edilerek bütünleşik koruma kapsamında önerilerin getirilmesi hedeflenmiştir. Bu kapsamda yapılan alan araştırması ve analiz çalışmalarıyla yerleşmedeki mevcut doğal, mimari ve somut olmayan kültürel miras değerleri ortaya koyulmuştur. Analiz sonuçlarına göre yerleşmedeki geleneksel doku verileri dikkate alınarak çevresel, yapısal, sosyoekonomik ve sosyokültürel yapıda müdahale ve koruma kararları belirlenmiştir. Bu çalışma Güzelsu kırsal yerleşmesinde koruma sorunlarının tespit edilmesi ve bütünleşik koruma önerilerinin alınması, Güzelsu'nun doğal ve kültürel değerleriyle belgelenmesi ve koruma - yaşatma çalışmaları kapsamında gerçekleştirilen özgün bir çalışmadır. Ayrıca bu çalışma ileride yapılacak olan kırsal koruma ile ilgili çalışmalara örnek altlık oluşturmaktadır.
