Abstract:
Ülkemizin domates yetiştiriciliği yapılan alanlarında görülen Verticillium dahliae Kleb. fungusunun neden olduğu toprak kaynaklı Verticillium solgunluğu hastalığı üretimde ciddi kalite, verim ve ekonomik kayıplara sebep olmaktadır. Hastalık etmeninin ekonomik şekilde kimyasal mücadelesinin olmaması ve diğer kültürel mücadele yöntemlerinin hastalığı kontrol altına almada yetersiz olması sebebiyle hastalıkla mücadele de dayanıklı anaç kullanımı son zamanlarda oldukça yaygınlaşmıştır. Antalya ili Elmalı ilçesinde yayla seracılığı yapılan alanlarda da aşılı çeşitlerin dikimi yapılarak domates üretimi gerçekleşmektedir. Ancak son yıllarda aşılı çeşitlerde de hastalığın görülme sıklığının arttığı gözlemlenmiştir. Yapılan bu çalışmada V. dahliae'nın bölgede yaygın görülen muhtemel yeni ırklarının, vejetatif uyum guruplarının ve patotiplerinin moleküler yöntemlerle belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma kapsamın da Antalya ili Elmalı ilçesinde örtü altı domates yetiştiriciliği yapılan seralardan Verticillium solgunluğu gözlemlenen aşılı çeşitlerden her seradan 1 örnek alınarak 40 farklı seradan toplamda 40 örnek alınmıştır. Örnekler; Beaufort F1, Arazi F1, Superpro F1, Armstrong F1, Enpower F1, Kinkong F1 domates anaçlarından elde edilmiştir. Toplam 40 örnekten 29 V.dahliae izolatı elde edilmiştir. Aşılı domates bitkilerinden elde edilen V. dahliae izolatları türe özgü DB19/DB22 pirimer çifti kullanılarak PCR testine tabi tutumuş V. dahliae oldukları teyit edilmiştir. Irkların belirlenmesinde ise ırk1 için VdAve1F/VdAve1R ve ırk2 için VdR2F/VdR2R, vejetatif uyum guruplarının belirlenmesi için DB19/Espdef01, INTND2F/INTND3R, INTND2F/INTND2R, INTND2F/MCR2B ve patotiplerin belirlenmesi için VDF/VDR, VNDF/VNDR pirimer çiftleri kullanımıştır. Yapılan bu tez çalışmasında Antalya ili Elmalı ilçesi örtü altı yayla seracılığı yapılan seralardan elde edilen izolatların PCR testlerinde tüm izolatların V. dahliae olduğu teyit edilmiştir. Elde edilen 29 izolattan 23 tanesi ırk 2 olarak belirlenmiş olup bölgede ırk2'nin baskın olduğu görülmüştür. Yine bölge üretim alanlarında Vegetatif Uyum Grubu VCG1A'nın yaygın olarak bulunduğu tespit edilmiştir. Aynı zamanda Elmalı domates seralarında V.dahliae'nin yaprak döken (D) patotipinin ağırlıklı olarak bulunduğu belirlenmiştir.
