Patara-Tepecik Akropolü Bey Konağı siyah figür seramikleri

Abstract

Patara-Tepecik Akropolü üzerinde yer alan ve Bey Konağı olarak tanımlanan alanın, 2003-2009 yıllarındaki kazı çalışmaları ile ele geçmiş Attika Siyah Figür Seramiği, bu tez çalışmasının konusunu oluşturur. Çalışmada, bu seramik grubunun tasnifi, mevcut formların kronolojik dizindeki yeri ve içerisinde bulundukları stil gruplarının belirlenmesi, ele geçen seramiklerin Bey Konağı mimarisindeki dağılımı, bu grup seramiğin Likya Bölgesi'ndeki ticari dağılımı gibi konular ele alınmıştır.Bey Konağı, Antik Limanın kuzey doğusunda konumlanan Tepecik Akropolü'nün en tepesinde yer alır. Yapı, kiler, A ve B Mekanı, geniş teras duvarı ve ek yapı olarak isimlendirilen mekanları ile mimari bir bütünlük oluşturur. Bu mimari bütünlük, İ.Ö. 700-350 yılları arasına tarihlenen üç evreden meydana gelir. Çalışmanın konusunu oluşturan siyah figür buluntuları ise İ.Ö. 580-500 yıllarına tarihlenen I. evrenin ?b? safhasında yer alır ve değerlendirmeye alınan toplam 346 adet parça bulunur. Çalışma grubu seramiklerini amphora, amphora kapakları, krater, olpe, lekythos, kyliks, lekane-lekanis, pyksis gibi formlar oluşturur. Mevcut formlar İ.Ö. 575-490 yılları arasında dağılım gösterir, seramiklerin en yoğun olduğu zaman aralığı ise İ.Ö. 550-500 yıllarıdır. Çalışmada, değerlendirmeye alınan parçalar için altı farklı ressam ve stil grubu önerilir.Çalışma grubu seramiklerini oluşturan parçaların % 66'lık bölümü ek yapı olarak isimlendirilen mekandan, %33'lük kısmı ise A ve B Mekanı, Erken Teras, Geç Teras ve Yukarı Teras olarak belirtilen alanlardan ele geçmiştir. Formları ile servis takımı oluşturacak çeşitliliği sunan Bey Konağı Siyah Figür Seramikleri, ek yapıda yoğunlaşan sayısal değeri ile bu alanın andron niteliği taşıdığı sonucuna ulaştırır.Likya Bölgesi'nde siyah figür seramik en çok Ksanthos kenti ile Patara'da bulunan ve tez konusunu oluşturan seramikler ile birlikte tanınmış oldu. Her iki kentte de mevcut seramik grubu, dönemsel ve stil benzerlikleri gösterir. Bu sebeple, ticareti deniz yolu ile sağlanan seramik grubunun, önce Patara Ticari Limanına geldiği ardından iç bölgelere taşındığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu da dönemi içerisinde Patara kentinin bölge için önemini vurgulayacak nitelikte verilerden bir tanesi olmuştur.Bey Konağı mimarisi ve buluntuları ile bölgenin az bilinen erken tarihine önemli katkılarda bulunacak bir yapıdır. Buradan ele geçmiş siyah figür seramikler, yapının 180 yıllık kullanım süresinin 80 yılını kapsar. Yapının Bey Konağı olarak isimlendirilmesine sebep olan konumu, mimarisi ve zengin buluntu çeşitliliğidir, siyah figür seramik grubu da varlığı ile bu fikri destekler.Bu çalışmada, üzerinde oldukça çok durulmuş Attika Siyah Figür Sanatı ve Ressamlığı konusuna yeni bir veri sunmanın öneminden ziyade bu grup seramiğin yapı, kent ve bölge için önemini anlatmak çalışmanın asıl amacını oluşturur.