Abstract:
Amaç; dokuz on yaş çocuklarının okul içinde beden eğitimi dersleri dışındaki hareketliliğini, anketler aracılığı ile spor aktivitelerine katılım durumunu, fiziksel uygunluk konusundaki bilinç düzeylerini karşılaştırmalı olarak değerlendirmektir.Yöntem; Antalya İl Merkezinde tam gün eğitim veren ve bulundukları sosyoekonomik mevkii dikkate alınarak 8 okul belirlenmiştir. Bu okullarda 3. ve 4. sınıf öğrencisi yaş ortalamaları 9.54 ± 0.48 olan (75 kız ve 77 erkek) 152 öğrenci araştırma grubunu oluşturmuştur. Her öğrenciye beden eğitimi dersi dışında kalan diğer dört okul günü boyunca sabah ilk ve son ders zili arasında kalan 5,30 saatlik süreyi kapsayan, kalp atım sayısı monitörü ve hareket sayıcı takılmıştır. Her okulun hareket ve kalp atım sayısı algılayıcıları uygulamasından bir hafta öncesinde antropometrik ölçümler (boy, ağırlık, 4 skinfold) ve anket uygulamaları (AA1, AA2) yapılmıştır. Aynı yaş grubunda malzeme yetersizliği nedeniyle çalışma grubunun %20 si (n=29) tam gün ölçüm grubunu oluşturmuştur. Tam gün ölçüm grubuna hareket algılayıcı ve kalp atım sayısı monitörleri dört günlük tatil boyunca sabah 8:30 akşam 9:00 arasında takılmıştır. Öğrencilerin elde edilen verileri toplam okul içi, ders araları (4 ders arası toplam 50 dk) ve öğle arası (60 dk) dikkate alınarak incelenerek hareket miktarlarına göre hafif orta ve zor hareket sınıflarına göre değerlendirilmiş ve gruplar, cinsiyet ve sosyoekonomik düzeylere göre oluşturularak karşılaştırılmıştır. Gruplar arası karşılaştırmalar yapılırken normalite testine bağlı olarak (independent ? Samples) T test ya da Mann-Whitney U test kullanılmıştır. Hareket sayıcı, kalp atım sayısı monitörü, anketlerden elde edilen puanlar arasındaki ilişkiler normalite testine göre Sperman ya da Pearson Product Moment korelasyonuyla incelenmiştir. Araştırmamızda kullanılan anketlerimizin geçerlik ve güvenirlik testleri bu çalışma öncesinde yapılmıştır (ICC: 0.92 ve 0.93 ).Sonuç; antropometrik değerler karşılaştırıldığında erkek öğrenciler kız öğrencilerden daha ağır bulunmuştur (p<0.05). Sosyoekonomik düzeylerine (SED) göre alt SED grubu üst SED grubundan daha hafif, daha kısa, daha küçük BKİ ve daha düşük yağ miktarına sahip olduğu bulunmuştur (p<0.01). Okul içi toplam hareket miktarları ortalamasına göre cinsiyet ve SED grupları arasında fark bulunmamıştır (p>0.05). Erkeklerin kız öğrencilerden daha fazla total kalori ve aktivite kalorisine sahip olduğu bulunmuştur (p<0.05). Üst SED grubu alt SED grubundan daha fazla total kalori ve aktivite kalorisine sahip olduğu bulunmuştur (p<0.01). Aktivite anketleri ile kalp atım sayısı ve hareket miktarları (VM) arasında p<0.01 anlamlılık düzeyinde yüksek ilişki bulunmuştur. Kalp atım sayısı ve VM arasında p<0.01 anlamlılık düzeyinde yüksek ilişki bulunmuştur (r=0.98). Toplam okul içi ve ders araları hareket miktarlarına göre erkekler kızlardan daha fazla hareket miktarına sahiptir (p<0.05).
