Özet:
Dünya nüfusunun 1/3' ü tüberküloz (TB) basili ile infektedir, Tüberküloz hastalığı bu bireylerin sadece % 5-10' unda gelişmektedir. Başta HIV olmak üzere bir çok infeksiyon, yaş, beslenme ve konağın bağışıklık yanıtını düzenleyen genetik faktörler hastalığa dönüşümü etkileyen önemli etmenlerdir. TB hastalığına yatkınlıkta ?Purinergic Receptor? (P2X7), IFN? genlerindeki tek nükleotid değişimlerinin etkili olduğunu gösteren bir çok yayın vardır (1-4).IFN-?, TB hastalığına dirençte en önemli sitokindir. İmmün sistemin fonksiyonun ve gelişiminin regülasyonunda önemli rol oynar. Çoğunlukla T hücreleri (CD4+ ve CD8+) ve Doğal killer hücreleri tarafından salgılanır. IFN-?, Th1 yönünde farklılaşmada önemlidir. IFN-? `nın mikobakteri enfeksiyonlarını sınırlamada önemli olduğunu gösteren yayınlar var (4,26).Daha önce birimimizde Tüberkülozlu hastalarda gamma interferon + 874T/A polimorfizmi ' ne yönelik yapılan çalışmada, interferon gamma +874 bölgesinde TT olmanın tüberküloza dirençle ilişkili olduğu bulunmuş ve bu bölgedeki polimorfizmin interferon yanıt düzeyini etkilediği gözlenmiştir. Bu gözlem TB hastalığına yatkınlıkla ilgili bu gen içinde başka bölgelerin veya başka genlerdeki değişikliklerin de yatkınlık veya dirençle ilgili olabileceğini düşündürmektedir (6)Yukarıda özetlediğimiz polimorfizm dışında İnterferon gamma geni promoter bölgesinde -155 A/G ve -183 G/T polimorfizmlerinin işlevsel önemi olduğunu düşündüren çalışma yayınlanmıştır (4)Bu projede biz TB hastalığına dirençte interferon gamma geni -155A/G ve -183G/T polimorfizmlerinin ilişkisini bir olgu - kontrol araştırması ile incelemeyi planladık. Ve çalışmalarımız sonucunda Türk toplumunda bu polimorfizme rastlamadık.Yapılan bir çok çalışmada P2X7 reseptörü SNP' lerinin TB' ye genetik yatkınlıkla ilgili olduğu gösteriliyor (7) (3). Bizde IFN-? promoter polimorfizmleriyle ilgili yaptığımız araştırmaların ardından P2X7 ile TB' ye yatkınlık arasında Türk toplumunda bir yatkınlık olup olmadığını araştırdık. Çalışmamızın sonucu P2X7 genindeki Glu496Ala değişimine sebep olan A1513C polimorfizmi Akciğer TB li hastalarda ve sağlıklı kontrollerde gösterildi fakat sağlıklı kontrollerdeki sonuçlarla TB hastalarının sonuçları birbirine çok yakın olduğu için Tüberküloz hastalığına yatkınlıkta bu polimorfimin rolü olduğunu söyleyemeyiz.