Diyabete bağlı olarak geliştirilmiş nefropatili rat modelinde myricetin’in ve mersin bitkisinin ekstratının böbrek dokusu üzerine etkisi

Abstract

Diabetes Mellitus (DM), düşük insülin sekresyonu ve insülin rezistansı ile karakterize metabolik bir hastalıktır. Uzun dönem DM komplikasyonları hastalık ve ölümün başlıca sebebi olan kötü glisemik kontrolle ilişkilidir. Oksidatif stresdeki artışın, diyabetin ve komplikasyonlarının, gelişim sürecinde ve ilerlemesinde oldukça büyük bir rolü olduğu düşünülmektedir. Myrtus communis (mersin), DM hastalarında hiperglisemi ve oksidatif stresin azaltılması için geleneksel olarak halk arasında kullanılmaktadır. Mersin bitkisi ve ekstratlarındaki temel polifenollerin flavonoidler ve antosiyaninler olduğu bilinmektedir. Flavonoidler arasından da myricetin ve kuersetinin antioksidan aktivitesinin yüksek olduğu saptanmıştır.Bu projedeki amacımız, hipoglisemik ve antioksidan özellikleri olan myricetin ve mersin eksratlarının, tek doz intraperitonal streptozotozin enjeksiyonu ile oluşturulmuş diyabetik sıçanlarda, böbrek fonksiyon bozuklukları ve oksidatif metabolizma üzerine olan koruyucu etkilerini araştırmaktır. Bu amaçla 44 adet albino wistar sıçan kullanılarak 4 grup (kontrol, diyabet, diyabet-mersin, diyabet-myricetin) oluşturuldu. Diyabet oluşumunu takiben 16. haftada, açlık kan şekeri (AKŞ), idrar proteini, kan üre azotu (BUN) ve kreatinin klirensi ölçümleri yapılarak böbrek fonksiyonları izlenerek tedavi sürecine başlandı. Tedavi sürecinde, diyabet-myricetin grubuna intraperitonal olarak 12 saatte bir 3mg olmak üzere toplam 6 mg/gün myricetin ve diyabet-mersin grubuna gavaj yoluyla 250 mg/gün mersin ekstraktı 10 gün süre ile verildi. Tedavi süresince 0., 2., 6., ve 10. günlerde, sıçanlardan metabolik kafesler aracılığı ile idrar ve kuyruk venlerinden kan numuneleri toplanarak; idrar hacmi, AKŞ, idrar proteini, BUN ve kreatinin klirensi değerlerine bakıldı. Tedavi bitiminde, sıçanlara anestezi yapılarak, histokimyasal analiz, ksantin oksidaz/dehidrogenaz ve glutatyon peroksidaz aktivitelerinin ölçülebilmesi için böbrek dokuları çıkarıldı. Biyokimyasal analizlerin sonucunda, diyabetik sıçanlara myricetin uygulanması böbrek fonsiyonlarında bir iyileşme sağlamıştır. Tedavi döneminin sonunda, idrar proteini, BUN, AKŞ ve idrar hacmi diyabet kontrol grubu ile karşılaştırıldığında tedavi gruplarında istatistiksel ölçüde anlamlı olarak düşük bulunmuştur ve bunun yanında kreatinin klirensi yükselmiştir. Ayrıca diyabet grubu ile karşılaştırıldığında, tedavi gruplarının böbreklerinde, ksantin oksidaz/dehidrogenaz enzim aktivitesi azalmış ve glutatyon peroksidaz aktivitesi artmıştır.Sonuç olarak mersin bitkisinin ve doğada yaygın olarak bulunan bir flavonoid olan myricetinin anti-hiperglisemik ve antioksidan etkisinden dolayı böbrek fonksiyonlarında bir iyileşme sağladığı gözlemlenmiştir. Edinilen bilimsel veriler, diyabetde oluşan böbrek fonksiyon bozukluğunun azaltılmasında yeni doğal tedavi yöntemlerinin geliştirilmesinde fayda sağlayabilir.