Özet:
Bu çalışmanın amacı, geniş ölçekli sınavların sosyal ve psikolojik etkilerine ilişkin paydaş görüşlerinin belirlenmesidir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim çalışması deseni kullanılmıştır. Çalışma grubunun belirlenmesinde ise amaçlı örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Veriler birebir yüz yüze görüşme tekniği ile toplanmıştır. Bu amaçla yarı yapılandırılmış bir görüşme formu hazırlanmıştır. Çalışma grubu Antalya ili beş merkez ilçede bulunan devlet okullarının farklı lise türlerinden 10'ar öğrenci, veli, öğretmen ve yönetici olmak üzere toplam 40 katılımcıdan oluşmaktadır. Araştırma sonucunda yapılan görüşmelerde katılımcılar; sınavların psikolojik ve sosyolojik etkilerine değinerek sınavın formatı, amacına uygunluğu, uygulanışı ve değerlendirmesine ilişkin görüşlerini sunarak geniş ölçekli sınavlara ilişkin algı, beklenti ve önerilerini sunmuşlardır. Geniş ölçekli sınavlara dair paydaş görüşleri genel olarak değerlendirildiğinde bütün katılımcıların sınavı ve sınav sürecini çok farklı şekillerde algılayıp değerlendirdikleri görülmüştür. Yapılan tanımlamaların genel olarak ortak yanı ise sınavın genellikle olumsuz bir durum, tedirgin edici bir nesne ve olayla ilişkilendirilmesidir. Bu durumda sınav sürecinin ne kadar zorlu ve stresli geçtiğinin bir işareti olarak değerlendirilebilir.