Özet:
Amaç: Apelin, pek çok dokuda üretilen ve anjiyogenez, apoptozis ve proliferasyon gibi fizyolojik olaylarda rolü olduğu tespit edilen bir peptittir. Bu çalışmanın amacı, apelinin iskemi/reperfüzyona (I/R)'a bağlı mide hasarına karşı koruyucu etkisinde vagus sinirinin ve kapsaisine duyarlı duysal liflerin rolünü araştırmaktır. Yöntem: 108 adet Wistar erkek sıçan ile gerçekleştirilen çalışma; 1) Kontrol; 2) I/R; 3) Vagotomi+I/R; 4) Kapsaisin+I/R; 5) Lorglumide+I/R; 6) Apelin+I/R; 7) Vagotomi+ Apelin+I/R; 8) Kapsaisin+Apelin+I/R ve 9) Lorglumide+Apelin+I/R gruplarından oluşmaktadır. I/R hasarı, çölyak arterin 30 dk kapatılması ve 3 saat reperfüzyonun sağlanmasıyla oluşturulmuştur. Apelin gruplarında, apelin-13 (2 mg/kg, i.v.) I/R'nin hemen öncesinde uygulanırken; vagotomi gruplarında, vagotomi I/R'den 1 hafta önce; kapsaisin gruplarında, kapsaisin (125 mg/kg, s.c.) I/R'den 2 hafta önce ve lorglumide gruplarında lorglumide (5 mg/kg, i.p.) I/R'den 30 dk önce uygulanmıştır. I/R'den sonra midede mukozal kan akımı ve lezyon alanları belirlenmiştir. Mide örnekleri mukus, MPO aktivitesi, LPO, TNF-α, PGE2, NO ve CGRP ölçümü için kullanılırken; beyin sapı örnekleri DMN ve NTS'de cfos ekspresyonu için kullanılmıştır. Bulgular: I/R grubunda lezyon indeksi, MPO aktivitesi, LPO ve TNF-α artmış, mukozal kan akımı, PGE2, NO, CGRP ve mukus azalmıştır. Apelin, I/R hasarının etkilerini önlemiş, DMN ve NTS'de cfos ekspresyonunu artırmıştır. Vagotomi, kapsaisin ve lorglumide apelinin I/R'ye karşı koruyucu etkilerini büyük oranda ortadan kaldırmış ve apelinin duysal nöronlar üzerinden olan etkisinde CCK'nın rolü olduğu gösterilmiştir. Sonuç: Apelin, I/R hasarına karşı mide mukozasını koruyucu etkisini lezyon indeksini, MPO aktivitesini, LPO ve TNF-α miktarını azaltarak; mukozal kan akımını, CGRP, NO ve PGE2 miktarını arttırarak göstermektedir. Apelinin mide koruyucu etkisinde, kapsaisine duyarlı duysal nöronlar ve n.vagus rol oynamaktadır.