Abstract:
Türkiye'deki tıp fakültelerine ait mezuniyet öncesi kadın hastalıkları ve doğum eğitim programlarının, Ulusal Çekirdek Eğitim Programı-2014 (UÇEP-2014) ve birinci basamak sağlık hizmetindeki ihtiyaçlar ile uyumunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: İlk aşamada Türkiye'deki tıp fakültelerinin mezuniyet öncesi eğitim programları internet ortamında araştırılmıştır. UÇEP-2014 raporu, kadın hastalıkları ve doğum içeriği açısından incelenip, konular temel (n=36) ve ikincil (n=15) başlıklar olarak ele alınmış ve program başlıklarının UÇEP-2014 içeriği ile uyumu saptanmıştır. Çalışmanın ikinci aşamasında, gönüllü aile hekimleri (n=14) ile odak grup görüşmeleri gerçekleştirilmiş, kadın hastalıkları ve doğum eğitimi hakkındaki görüşleri ve bu eğitimin gereksinimlerini ne oranda karşıladığı irdelenmiştir. Bulgular: İncelenen 54 programda, temel ve ikincil başlıklar sırası ile ortalama %79,6 ve %22,9 oranında yer almaktadır. Fakültelere göre uyum %36,1 - %99,4 aralığındadır. Kromozom hastalıkları (%20,4), moniliazis/vajinal akıntı (%24,1) ve cinsel işlev bozuklukları (%27,8) programlarda en az saptanan temel başlıklardır. Ders saati dağılım aralıkları geniş olup, fakülteler arası önemli farklar mevcuttur. Odak grup görüşmelerinde iki ana tema vurgulanmıştır: Eğitim sürecindeki uygulama eksiklikleri ve detay bilgi fazlalığı. Tıp eğitiminde eksikliği en çok vurgulanan ana başlıklar ise: 1) Anne ve bebek ölümleri, 2) Riskli gebelikler, 3) Gebelikte sistemik hastalıklar, 4) Prenatal tarama testleri, 5) Gebelikte ilaç kullanımı, 6) Lohusalık dönemi, 7) Nonstres test, 8) Normal doğum becerisi, 9) Temel obstetrik / jinekolojik ultrasonografi, 10) Adet düzensizlikleri, 11) Genital hijyen eğitimi verebilme, 12) Cinsel işlev bozuklukları, 13) Meme kanseri, 14) Adölesan sağlığı, 15) Jinekolojik muayene, 16) Kadın hastalıkları ve doğuma özel iletişim becerileri olarak belirlenmiştir. Sonuç: Türkiye'deki tıp fakültelerinin kadın hastalıkları ve doğum ders başlıklarının UÇEP-2014 ile uyumu ve mezunların birinci basamaktaki ihtiyaçları ortaya konmuştur. Bunların tıp fakültesi programları ve UÇEP metinlerine entegrasyonu önerilebilir.
