Özet:
Bu çalışmamızda iskemi reperfüzyon hasarının ve denervasyonun böbrekfonksiyonları üzerindeki etkisini ve iskemi süresindeki farklılıkların bu hasarınderecesini ne kadar etkilediğini belirlemeye çalıştık. Nitrik oksit'in (NO) hasardansonraki serum düzeylerinin farklı iskemi süreleri ve denervasyondan nasıletkilendiğini araştırdık.Otuzaltı wistar türü sıçan altışarlı altı gruba ayrıldı. Bu sıçanlardan tamamınatek böbrek modeli oluşturmak için nefrektomi uygulandı. Denerve ve innerveböbreklere 30 dk ve 60 dk süreyle klemp takıldı. Grup I (n=6) sadece sağ nefrektomiyapıldı, grup II (n=6) sağ nefrektomi ve sol renal artere klemp takılarak 30 dk iskemiuygulandı, grup III (n=6) sağ nefrektomi ve sol renal artere klemp takılarak 60 dkiskemi uygulandı, grup IV (n=6) sadece sağ nefrektomi ve sol böbreğe denervasyonuygulandı, grup V (n=6) sağ nefrektomi ve sol böbreğe denervasyon ve sol renalartere klemp takılarak 30 dk iskemi uygulandı, grupVI (n=6) sağ nefrektomi ve solböbreğe denervasyon ve sol renal artere klemp takılarak 60 dk iskemi uygulandı. Kanakımının yeniden sağlanmasından sonra 24 saatlik idrar toplandı ve kan üre azotu(BUN), kreatinin, sodyum, klor, potasyum ve nitrik oksit anlizleri için kan alındı.Böbrek fonksiyonları glomerüler filtrasyon hızı (GFR) sodyumun fraksiyonel atılımı(FeNa) ile değerlendirildi.Serum kreatinin ve BUN değerleri G-I. BUN(26±3 mg/dl)-Creatinin(0,52±0,06 mg/dl) grubu ile karşılaştırıldığında, G-II BUN(52±25 mg/dl)-Creatinin(0,8±0,3 mg/dl), G-III BUN(77±30 mg/dl)-Creatinin(1,3±0,6 mg/dl), G-VBUN(78±31 mg/dl)-Creatinin(1,2±0,6 mg/dl) ve G-VI BUN(110±29 mg/dl)-Creatinin(1,8±1 mg/dl) gruplarında anlamlı olarak yüksekti. G-III (0,5±0,4 ml/dk),G-V(0,4±0,3 ml/dk), and G-VI (0,19±0,14 ml/dk) gruplarının GFR değerleri G-I(1,4±0,5 ml/dk) grubu ile karşılaştırıldığında anlamlı bir azalma gözlenirken G-II(0,8±0,3 ml/dk) grubunda anlamlı bir farka rastlanmadı. FeNa grupV (%1,09±1,01)ve grup G-VI (%1,4±0,9) de 1'in üzerindeydi. Serum NO seviyesi G-I (336±111mmol/L) grubuyla karşılaştırıldığında G- V (520±129 mmol/L) ve G-VI (539±129mmol/L) gruplarında anlamlı olarak yüksekti.Çalışmamız sonucunda tek başına denervasyonun böbrek fonksiyonları üzerineetkisi olmadığını ve böbrek sinirlerinin böbrek üzerindeki etkisinin denervasyonlaortadan kalkmasının iskeminin oluşturduğu hasarın etkisini arttırdığınıdüşünmekteyiz. İskemi reperfüzyon hasarının süresinin uzamasıyla serum NOseviyesinin hemen bazal seviyeye dönmesinin geciktiğini gözlemledik.
