Sağlıklı vericilerde çift doz trombosit aferezi işleminin trombosit fonksiyonları ve trombosit aktivasyonu üzerine etkisi.

Abstract

Aferez cihazları ile tek bir vericiden birden fazla komponent toplama işlemleri günümüzde rutin uygulanan bir işlem şekline gelmiştir. Bu tür işlemlerden biri de çift (double) doz tromboferez işlemidir. Bu çalışmanın amacı, aferez ile çift doz trombosit toplama işleminin sağlıklı vericilerde trombosit aktivasyonu üzerine etkilerini saptamak ve bu işlemi yapabilen cihazlar arasında bu yönden fark olup olmadığım belirlemektir. Bu çalışmada "aralıklı akım" ve "devamlı akım" gibi değişik prensiplerle çalışan farklı iki aferez cihazı kullanılmış ve trombosit aktivasyonlan akış sitometrisinin kullanıldığı bir yöntemle saptanmaya çalışılmıştır. Bu amaçla işlem öncesi ve işlem sonrası hemen, 1. gün ve 7. günde alınan kan örneklerinde CD62p yüzdesi, CD62 floresans yoğunluğu ve dolaşan aktive trombosit sayısı hesaplanmıştır. Bizim çalışmamızda çift doz tromboferez işlemi vericilerde CD62p pozitif trombosit yüzdesinde ve CD62p ortalama floresans yoğunluğunda (MFI) anlamlı bir farklılık saptanmamıştır. Dolaşan aktive trombosit sayılarının çift doz trombosit aferezi sonrası anlamlı olarak azaldığı (p<0,027), bu azalmanın aferez sonu birinci günde belirginleştiği (p<0,001) ve bir hafta sonra başlangıç değerlerine döndüğü izlenmiştir. Sigara içen vericilerde dolaşan aktive trombosit sayılarında işlem sonrası izlenen azalma sigara içmeyen vericilerde gözlenmemiştir. Trombosit aktivasyonu açısından cihazlar arasında farklılık saptanmamıştır. Şu ana kadar çift doz trombosit aferezi işlemine bağlı klinik kanama veya tromboz yönünde komplikasyon bildirilmemiş olmakla birlikte özellikle tekrarlayan tromboferez yapılmak zorunda kalınan, geçmişlerinde tromboembolik atak öyküsü, aile anamnezi veya sigara içimi gibi ek başka risk faktörleri taşıyan vericilerde çift doz tromboferez işlemine bağlı hücre etkileşimlerinin ve klinik öneminin daha iyi anlaşılabilmesi için yeni çalışmalara gereksinim duyulmaktadır.