Üzüm çekirdeği yağının aynalı sazan (Cyprinus earpio) yavrusunun büyüme performansı ve vücut kompozisyonu üzerine etkisi

Abstract

Bu tez çalışmasında, tarım sanayisininbir yan ürünü olan üzüm çekirdeği yağının (UCY)aynalısazan (Cyprinus carpio) yavrusunun büyüme performansı ve vücut kompozisyonu üzerine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır.Bu amaçla, üzüm çekirdeği yağının %0 (kontrol, UCY-0), %0,5 (UCY-0,5), %1 (UCY-1), %2 (UCY-2) ve %3 UCY-3) oranlarını içeren ham protein (%38), ham yağ (%8) ve sindirilebilir enerji (3750 kcal/kg) değerleri eşit 5 farklı deneme yemi hazırlanmıştır. Deneme, başlangıç ağırlıkları 3,65± 0,049 g ve boyları 6,2 ±0,076 cm olan deneme balıkları kullanılabilir hacmi 60 L olan her bir akvaryuma20 adet olacak şekilde toplamda 15 adet akvaryuma yerleştirilmiştir. Deneme, 3 tekerrürlü olacak şekilde tesadüf parselleri deneme desenine göre planlanmış ve günde 2 kez doyuncayakadar beslenerek84 gün süre ile yürütülmüştür. Deneme sonunda, deneme grubu balıkların deneme sonu ağırlık artışı, yüzde canlı ağırlık artışı, spesifik büyüme oranı ve yem dönüşüm oranı değerleri UCY-0,5 grubu hariç diğer gruplarda benzer bulunmuştur (P>0,05). Deneme grubu balıkların deneme sonu boyca büyüme, kondüsyon faktörü, toplam yem tüketimi, hepatosomatik indeks ve visserosomatik indeks değerleri arasındaki farklar önemsiz bulunmuştur (P>0,05).Bütün deneme grubu balıkların yaşama oranları benzer bulunmuştur.Deneme grubu balıkların balıketi kimyasal kompozisyonları arasında istatistiki olarak önemli bir fark bulunmazken, balıketi yağ asidi kompozisyonlarında önemli farklılıklar saptanmıştır (P<0,05). Özellikle doymuş yağ asitlerinden palmitik asit ve stearik asit deneme yemlerindeki üzüm çekirdeği yağının atışıyla artış göstermiş ve bu artış toplam doymuş yağ asitlerine yansımıştır. Çoklu doymamış yağ asitlerinden linoleik asit üzüm çekirdeği yağının artışıyla artış gösterirkenen yüksek değerler UCY-0,5 ve UCY-3 gruplarında elde edilmiştir (P<0,05). UCY-0,5 ve UCY-3 gruplarının linolenik yağ asidi değerleri kontrol grubununki ile benzer olup, diğer gruplarıdan daha yüksek çıkmıştır (P<0,05). Deneme grubu balıklarının tolpam çoklu doymamış yağ asidi (PUFA) değerleri deneme yemlerindeki üzüm çekirdeği yağının artışıyla birlikte artış göstermiş ve en yüksek değerler UCY-0,5 ve UCY-3 gruplarında saptanmıştır (P<0,05). Deneme sonu balıkların toplam n3 PUFA değerleri en yüksek UCY-0,05 grubunda ve toplam n6 PUFA değerleri ise UCY-0,5 ve UCY-3 gruplarında belirlenmiştir. Deneme sonu balıkların aterojenikindeks değerleri en düşük UCY-0,5 ve UCY-3 grubunda saptanırken, trombojenik indeks ise en düşük kontrol grubuyla birlikte UCY-0,5 vev UCY-3 gruplarında elde edilmiştir. Deneme yemlerindeki üzüm çekirdeği yağının artışıyla birlikte özellikle UCY-0,5 ve UCY-3 gruplarındaki balıkların hipokolostrolemik/hiperkolostrolemik oranı değerleri artış göstermiştir. Sonuç olarak, deneme yemlerine %3'e varan oranda üzüm çekirdeği yağı ilave edilmesinin aynalı sazan yavrusunun büyüme performansı ve yem dönüşümüüzerine kontrol grubu ile benzer etkiye sahip olduğu, bununla birliktebalık eti yağ asidi kompozisyonunu önemli düzeydeve olumlu yönde etkilediği görülmüştür.