Tıp eğitiminde stres, başa çıkma yolları ve memnuniyet

Abstract

Bu çalışmanın amacı stresle başa çıkma tarzlarının tıp öğrencilerinin eğitim yöntemlerinden memnuniyetleri ve akademik başarıları üzerine etkisini araştırmaktı.Çalışma Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi 2008-2009 eğitim öğretim yılında Dönem-I'e devam eden öğrenciler arasında yapılmış ve öğrencilerin 152 tanesi (katılım oranı %81.7) çalışmaya alınmıştır. Öğrencilerin sosyo-demografik verileri araştırmacı tarafından oluşturulan bir form aracılığıyla, stresle başa çıkma tarzları ise Stresle Başaçıkma Tarzları Ölçeği (SBTÖ) kullanılarak belirlenmiştir. Stresle başa çıkma tarzlarında zamanla değişiklik olup olmadığını araştırmak için SBTÖ eğitim yılının başında ve sonunda iki kere uygulanmıştır. Ölçek puanlarına göre öğrenciler ?aktif stresle başa çıkma tarzını benimseyenler? ve ?pasif stresle başa çıkma tarzını benimseyenler? diye iki gruba ayrılmıştır. Öğrencilerin eğitim yöntemlerinden (klasik eğitim, probleme dayalı öğrenim (PDÖ) ve uygulama eğitimleri) memnuniyetini araştırmak için araştırmacı tarafından oluşturulan 13 maddelik memnuniyet anketi kullanılmış ve eğitim yılı sonunda uygulanmıştır. Katılımcıların akademik başarılarını değerlendirmek için eğitim yılı boyunca katıldıkları komite ve PDÖ sınav puanları kullanılmıştır.İlk SBTÖ puanlarına göre aktif ve pasif stresle başa çıkma tarzını benimseyen öğrencilerin sayısı sırasıyla 124 (%81.6) ve 28 (%18.4) iken yıl sonunda yapılan ve araştırmada asıl kullanılan SBTÖ verilerine göre öğrencilerin 118'i (%77.6) aktif, 34'ü (%22.4) ise pasif stresle başa çıkma tarzını benimseyen grupta yer almıştır. Sosyodemografik verilerle stresle başa çıkma tarzları arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Aktif tarzı benimseyen gruptaki öğrencilerin PDÖ ve uygulama eğitimlerinden memnuniyet puanları ve PDÖ sınav puanları pasif tarzı benimseyenlere göre daha yüksek bulunmuştur.Aktif tarzları benimseyenlerin stresle daha etkin başa çıkabildiği, kötü sosyoekonomik koşullar, ruhsal problemler gibi faktörlerin daha çok pasif tarzları kullanma eğilimine neden olduğu bilinmektedir. Bunların iyileştirilmesi halinde bireyin başa çıkma tarzında pasiften aktife doğru bir değişim olabilir. Aksi takdirde pasif tarzların benimsenmesinin, öğrencinin aktif katılımını gerektiren ve son yıllarda tıp eğitiminde yaygın olarak kullanılan eğitim yöntemlerinden memnuniyeti ve bu yöntemlerdeki akademik başarıyı olumsuz etkilemesi mümkündür.