Sınıf öğretmeni adaylarının ilkokul 4. sınıf öğrencileri tarafından yazılmış metinleri değerlendirmelerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı sınıf öğretmeni adaylarının ilkokul 4. sınıf öğrencileri tarafından yazılmış metinleri değerlendirmelerini çeşitli değişkenler açısından incelemektir. Araştırmada nicel araştırma türü olan ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evreni Akdeniz Üniversitesi Sınıf Eğitimi Anabilim Dalı'nda 4. sınıfta öğrenim görmekte olan öğretmen adayları olarak belirlenmiş ve mevcut öğretmen adaylarından 75 kişiye ulaşılmıştır. Evrenin tamamına yakın bir kısmına ulaşılmasından dolayı örneklem alma yoluna gidilmemiştir. Veri toplama aracı olarak kullanmak amacıyla basit seçkisiz örneklem yoluyla seçilmiş bir ilkokulun 4.sınıf öğrencilerine hikâye edici ve bilgilendirici metin çalışmaları yazdırılmıştır. Uzman görüşü alınarak metinler değerlendirilmiş ve bir hikâye edici bir bilgilendirici olmak üzere metin özelliklerini en iyi yansıttığı düşünülen toplam iki metin çalışması seçilmiştir. Bu metin çalışmaları, sınıf öğretmeni adaylarına verilerek onlardan değerlendirme yapmaları istenmiştir. Öğretmen adaylarının değerlendirme yaparken belirttiği ölçütler, Temizkan (2008) tarafından geliştirilen Bilgilendirici ve Öyküleyici Metinleri Değerlendirme Formu ile araştırmacı tarafından puanlanmıştır. Formun araştırmaya uygunluğunun sağlanması konusunda bir eğitim uzmanı, bir alan uzmanı ve bir ölçme uzmanının görüşlerine başvurulmuştur. Araştırmada elde edilen veriler bir istatistik programında analiz edilmiştir. Araştırmanın bulgularına bakıldığında sınıf öğretmeni adaylarının hikâye edici ve bilgilendirici metinleri değerlendirme puanları ile cinsiyet, akademik not ortalaması ve Ölçme ve Değerlendirme dersinden aldıkları başarı notu arasında hem boyutlar açısından hem de ölçme aracının geneli açısından anlamlı bir fark çıkmamıştır. Hikâye edici metinleri değerlendirme puanları ile Türkçe Öğretimi dersinden aldıkları başarı notu değişkeni arasında hem boyutlar açısından hem ölçme aracının geneli açısından anlamlı bir fark bulunmazken, bilgilendirici metinleri değerlendirme puanları ile Türkçe öğretimi dersinden aldıkları başarı notu arasında dil-anlatım boyutunda anlamlı bir fark bulunmaktadır. Sınıf öğretmeni adaylarının hikâye edici ve bilgilendirici metinleri değerlendirme puanları karşılaştırıldığında ise öğretmen adaylarının hikâye edici metinleri değerlendirirken daha fazla değerlendirme ölçütünü göz önüne aldıkları ve dolayısıyla hikâye edici metinleri değerlendirme puanlarının bilgilendirici metinleri değerlendirme puanlarından daha yüksek olduğu görülmüştür. Ayrıca sınıf öğretmeni adaylarının hem hikâye edici hem bilgilendirici metinleri değerlendirirken metinlerde en çok dil-anlatım özelliklerine dikkat ettikleri görülmüştür. Bunu sırasıyla içerik ve dış yapı özellikleri takip etmektedir. Öğretmenlerin değerlendirme yaparken metinlerdeki mekanik özellikleri içerikten ayrı puanlaması ve Türkçe Öğretimi dersinin metin değerlendirmeye yönelik uygulamalar içermesi önerilebilir.