Özet:
Bu araştırmanın amacı, Türkiye'de ortaokul düzeyinde öğrenim gören ve bu öğrenim kapsamında Türkçe öğrenen Suriye uyruklu öğrencilerin isim hâl eklerini kullanım durumlarını çeşitli değişkenlere göre incelemek ve öğrencilerin yazılı ürünlerine bu kullanımları ne düzeyde yansıtabildiklerini ortaya çıkarmaktır. Araştırma, karma araştırma yöntemlerinden tamamlayıcı yöntem kullanılarak hazırlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu ülkemizde öğrenim gören 40 Suriyeli öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak öğrenci bilgi formu, hâl ekleri çoktan seçmeli testi, hâl ekleri boşluk doldurma testi ve kompozisyon kâğıtları kullanılmıştır. Verilerin toplanması bir aylık bir süreçte gerçekleşmiştir. Uygulamalar belirli bir sıra takip ederek yapılmıştır. Öğrencilerden elde edilen nicel verilerin analizinde ilişkisel tarama analizi, nitel verilerin analizinde ise içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen nicel veriler, cinsiyet, Türkçe kitap okuma, anne ve baba eğitim düzeyi, Türkiye'de bulunma süresi, öğrencilerin evlerinde konuşulan dil şeklinde belirlenmiş olan bağımsız değişkenlere göre analiz edilmiş ve istatistiksel temelli olarak yorumlanmıştır. Öğrencilerin hâl eklerini kullanım durumlarının; cinsiyet, Türkçe kitap okuma, Türkiye'de bulunma süresi ve öğrencilerin evlerinde konuşulan dil değişkenlerine göre anlamlı bir farklılaşma göstermemiş olduğu fakat anne ve baba eğitim düzeyi değişkenine göre anlamlı farklılaşma gösterdiği bulgularına ulaşılmıştır. Öğrencilerin hâl ekleri kullanımlarını kendi oluşturdukları yazılı ürünlerde ne düzeyde yansıtabildiklerini ortaya çıkarmak adına öğrencilerden araştırmanın nitel verilerini oluşturan kompozisyonlar toplanmıştır. Bu nitel veriler analiz edildiğinde ise şu sonuçlara ulaşılmıştır; öğrencilerin hâl eklerini kullanımları çok kullanımdan az kullanıma doğru yalın hâli, yönelme hâli, bulunma hâli, belirtme hâli ve ayrılma hâli şeklinde sıralanmıştır. Öğrencilerin kompozisyonlarında kullandığı hâl eklerinin bazılarında hatalı kullanımlara rastlanılmıştır. En çok hatalı kullanımın yönelme hâli ekinde yapılmış olduğu ve onu sırasıyla belirtme hâli eki, bulunma hâli eki ve ayrılma hâli ekinin izlemiş olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır.
