Yabancı futbolcuların ve kulüp yöneticilerinin Türkçe öğrenimine ilişkin görüşleri

Abstract

Çalışmanın amacı; Türk liglerinde profesyonel olarak futbol oynayan yabancı futbolcuların ve kulüp yöneticilerinin Türkçe öğrenimine ilişkin görüşlerinin belirlenmesidir. Bu amaçla yarı yapılandırılmış görüşme formu yardımıyla araştırma yapılmıştır. Araştırma nitel araştırma modellerinden durum çalışması yaklaşımlarından bütüncül çoklu durum deseni ile gerçekleştirilmiştir. Amaçlı örnekleme yöntemlerinden kolay ulaşılabilir örnekleme tekniği kullanılarak Antalyaspor ve Aytemiz Alanyaspor'daki 17 yabancı futbolcu ve 6 kulüp yöneticisi, çalışma grubu olarak alınmıştır. Araştırma için yabancı futbolculara ve kulüp yöneticilerine yönelik iki görüşme formu hazırlanmış ve uzmanlar tarafından onaylanarak uygulanmıştır. Yabancı futbolcular için geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu; İngilizce ve Fransızca dillerine uzman tercümanlar yardımı ile çevrilmiş ayrıca kulüp tercümanları desteği ile uygulanmıştır. Yabancı futbolcuların Türkçe öz yeterlilik düzeylerini, daha önce futbol oynadıkları ülkelerin dillerini öğrenme durumlarını, Türkçe öğrenme istek ve ihtiyaçlarını, kulüp içi iletişim dillerini ve kulüp yöneticilerinin yabancı futbolcuların Türkçe öğrenmelerine ilişkin görüşlerini esas alan uygulamadan elde edilen veriler, MAXQDA 12 programı ile analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre yabancı futbolcuların büyük bir oranının uzun süre Türkiye'de bulunmasına rağmen Türkçeyi öğrenmediği, Türkçeyi bildiğini belirten futbolcuların ise çok az derecede Türkçe bildiği görülmüştür. Türkçeye ilişkin görüşlerde Türkçenin ana dillerine uzaklığı, telaffuz, anlam özelliği, cümle yapısı, konuşma hızı gibi etmenlerin, öğrenmede güçlük oluşturduğu görüşleri görülmüştür. Yine yabancı futbolcuların, Türkiye dışında futbol oynadıkları ülkelerin dillerini büyük ölçüde öğrendikleri görülmüştür. Futbolcuların kulüp içinde çoğunlukla kendi dillerinde tercüman yardımı ile veya İngilizce iletişim kurdukları, Türkçeyi öğrenmeye ihtiyaç duyduklarını beyan etmelerine rağmen yeterli bir çaba içinde olmadıkları görülmüştür. Kulüplerin, Türkçe öğretimine ilişkin imkân sağlamadıkları, program geliştirmedikleri sonucuna ulaşılmıştır. Yine kulüp yöneticilerinin ve yabancı futbolcuların Türkçeye ilişkin görüşlerinde özellikle saha içi mesleki Türkçenin öğrenilmesinin ihtiyaç olduğu görülmüştür. Bulgulardan hareketle yabancı futbolcular örneğinde olduğu gibi Türkçenin yabancılara öğretimi boyutunda ülkemizde mesleki amaçla bulunan yabancılara yönelik ihtiyaca dayalı iş Türkçesi çalışmalarının yürütülmesinin, işverenlerin bu konuda programlar uygulamasının gerekli olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Tüm bunların aynı zamanda devletin bir dil politikası gereği olduğu sonucuna ulaşılmıştır.