Özet:
ÖZET MİKROBİYAL İÇERİKLİ TOHUM KAPLAMA PREPARATI İLE KAPLANAN YONCA (MEDİCAGO SATİVA L.) TOHUMLARININ KURAKLIK VE TUZ STRESİ KOŞULLARINDA ÇİMLENME ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ Teslime BIÇAKCI Yüksek Lisans, Tarla Bitkileri Danışman: Doç. Dr. Mehmet ARSLAN Haziran2019;70 sayfa Bu çalışmada, çimlenme ve erken fide gelişimi döneminde çevresel koşullara çok hassas olan yonca tohumlarının çimlenme özelliklerinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla ''Nimet'' yonca çeşidinin hasat sonrası hiçbir işlem görmemiş tohumları, Panoramix adlı tohum kaplama preparatı ile kaplanarak tuzluluk ve kuraklık stresi koşullarında çimlendirilmiştir. Denemede Panoramix 2 L/1000 kg tohum ve 4 L/1000 kg tohum olmak üzere 2 doz olarak tohumlara uygulanmıştır. Çalışma laboratuar denemesi ve sera denemesi olmak üzere iki farklı ortamda yürütülmüştür. Laboratuar denemesi, tesadüf parselleri deneme desenine göre 4 tekerrürlü olarak petri kutularında gerçekleştirilmiştir. Her petriye 50 tohum yerleştirilmiş olup; petriler %70 nem, 20oC sıcaklık, 14 saat ışıklı ve 10 saat karanlık olacak şekilde ayarlanmış iklimlendirme kabininde bekletilmiştir. Kuraklık stresi 0, -2, -4, -6, -8 ve -9.8 bar olacak şekilde Polyethylene glycol-6000 (PEG-6000) ile oluşturulmuştur. Tuzluluk stresi ise 0, 25, 50, 75, 100, 150, 200 ve 250 mM NaCl olacak şekilde 8 farklı şekilde oluşturulmuştur. 10 günlük sürenin ardından, her petri kabından 10'ar sürgün alınıp sapçık ve kökçüklerinin yaş ve kuru ağırlıkları ölçülmüştür. Sapçık ve kökçüklerin uzunlukları ölçülüp vigor indeksi hesaplanmıştır. Sera denemesi, 3 tekerrürlü olarak, %50 kum + %50 toprak karışımı ile doldurulan plastik saksılarda (1.5 L) yürütülmüştür. Kaplanmış yonca tohumlarının tuzlu sulama suyu ve kuraklık stresi koşullarında çimlenme ve fide çıkış performanslarını ölçmek amacıyla, saksılara 20'şer tohum ekilmiştir. Tuzluluk stresi yaratmak için [0 (kontrol, kuyu suyu), 75, 150 ve 250 mM NaCl]farklı seviyelerde tuzluluk içeren sulama suları verilmiştir. Ayrıca saksılara 4 farklı kuraklık stresi [0 (T0), %25 (T1), %50 (T2), %75 (T3)] uygulanmıştır. Saksı denemesi 28 gün sürmüş her saksıdan 5 fide seçilip sapçık ve kökçükleri ölçülmüş ayrıca yaş ve kuru ağırlıkları belirlenmiştir. Denemenin sonunda, çimlenme oranı, kökçük yaş ve kuru ağırlığı, sapçık yaş ve kuru ağırlığı belirlenmiştir. Sonuçta, tohum kaplama uygulamalarının yonca tohumlarının kuraklık stresi koşullarında çimlenme özelliklerine olumlu katkı yaptığı belirlenmiştir.
