Özet:
Bu araştırmanın amacı PISA 2012 matematik okuryazarlığının OECD üyesi ülkeler ve Türkiye'deki cinsiyet ve bölge grupları arasında ölçme değişmezliğinin incelenmesidir. İlişkisel tarama modelinde yürütülen araştırmaya PISA 2012 değerlendirmesinde uygulanan bilişsel test kitapçıklarından tüm ülkelerde ortak olarak uygulanmış olan 8 no'lu kitapçık seçilmiştir ve araştırma OECD üyesi olan ülkelerde 8 no'lu kitapçığı almış olan 23.311 öğrenci ve Türkiye'de bu kitapçığı alan 377 öğrenciye ait veri seti üzerinden yürütülmüştür. İlk olarak ülke, cinsiyet ve bölge grupları için ayrı ayrı doğrulayıcı faktör analizi yapılarak ölçme modelleri tüm gruplar için doğrulanmıştır. Daha sonra tüm gruplar için kovaryans matrislerinin eşitliği testi yapılarak ölçme değişmezliğinin test edilmesi aşamasına geçilmiştir. Ölçme değişmezliği çoklu-grup doğrulayıcı faktör analizi ile test edilmiştir. Araştırma sonuçları Türkiye'deki cinsiyet ve bölge grupları için ölçme değişmezliğinin sağlandığını ancak OECD üyesi ülkeler için ölçme değişmezliğinin sağlanamadığını, ölçme değişmezliğine ilişkin modeller arasında en iyi çalışan modelin güçlü faktöriyel değişmezlik modeli olduğunu göstermiştir.