Özet:
Bu çalışma ile oral antidiyabetik ilaç kullanan Tip 2 diyabetli bireylerde ara öğün seçeneklerinin metabolik kontrol ve kan lipit profile üzerine etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Endokrinoloji ve Metabolizma Bölümü'ne başvuran, 18-65 yaş arası 100 Tip 2 DM tanılı hasta çalışmaya alınmıştır. Bireyler rastgele iki alt gruba ayrılarak 1.grup; ara öğünde tükettiği meyve grubu besini 3.ay sonunda süt grubu olarak değiştirmiş, 2.grup ise ara öğünde tükettiği süt grubu besini 3.ayın sonunda meyve grubu ile değiştirerek bir çaprazlanma sağlanmıştır. Böylece 1.grubun aldığı diyet tedavisi 3.aydan sonra 2.gruba; 2. grubun aldığı diyet tedavisi de 3.aydan sonra 1.gruba uygulanmıştır. Biyokimyasal değerlendirmeler her bir hasta için başlangıçta, 3.ayda ve çalışma sonu olan 6.ayda yapılmıştır. Bu veriler ile çalışma başında, üçüncü ayında ve altıncı ayında gruplardaki BKİ, Kan Lipit Profili, Açlık Kan Şekeri ve HbA1c değişimlerinin araştırılması hedeflenmiştir. Bulgular: Her iki diyet tedavisinin de hastaların glisemi, lipit ve kilo kontrolünü sağlamada etkili olup olmadığı Genel Doğrusal Model Tekrarlı Gözlemler Analizi Wilks' Lambda Testi ve Pairwise Comparisons ile karşılaştırılmıştır. Çalışma periyodu boyunca gruplarda BKİ, Kan Lipit Profili, Açlık Kan Şekeri ve HbA1c değişimleri incelendiğinde zamana göre Açlık Kan Şekeri, Total Kolesterol, LDL Kolesterol, Trigliserit, HbA1c ve BKİ düzeylerinde azalmanın olduğu ve istatistiksel olarak da bu azalmanın anlamlı olduğu görülmüştür (p<0.05). HDL kolesterol düzeylerinde ise zamana göre anlamlı bir istatistiksel fark saptanmamıştır (p > 0.05). Meyve - Süt ve Süt - Meyve gruplarının birbiri arasında metabolik kontrol ve kan lipit profili üzerine her hangi anlamlı bir etkisi ise tespit edilememiştir (p>0.05). Sonuç: Sonuç olarak oral antidiyabetik ilaç kullanan Tip 2 diyabetli bireylerde süt grubu ve meyve grubu ara öğün seçeneklerinin metabolik kontrol ve kan lipit profili üzerine benzer sonuçlarının olduğu bulunmuştur. Bu veriler, Tip 2 diyabetli bireylerin Tıbbi Beslenme Tedavisinde ara öğünlerin etkinliğini ortaya koymak için daha kapsamlı ve daha uzun süreli kinik çalışmalara gereksinim olduğuna dikkat çekmektedir.
