2014 Türkiye Cumhurbaşkanlığı seçiminin medyada temsili

Abstract

Medyanın en önemli işlevi halkı bilgilendirmektir. Halk medyadan aldığı bilgiler ya da izledikleri doğrultusunda; inanacaklarını, ideolojilerini, hayat tarzlarını belirler ve değiştirir. Bu doğrultuda medya insanları etkileme yönünde çok büyük bir güçtür. İnsanları etkileme açısından büyük bir güce sahip olması nedeniyle de özellikle seçim zamanlarında medyanın önemi; seçime katılan adaylar bakımından daha farklı bir yer arz etmektedir. 10 Ağustos 2014 tarihinde, Türkiye Cumhuriyeti'nde ilk kez cumhurbaşkanlığı seçimi doğrudan halk oylamasıyla gerçekleştirilmiştir. Bu doğrultuda seçim süreci 3 aday ile sürdürülmüştür. Adaylar Recep Tayyip Erdoğan, Ekmeleddin İhsanoğlu ve Selahattin Demirtaş olmuştur. Seçimi; kullanılan oyların % 51.79'unu alarak Recep Tayyip Erdoğan kazanmıştır (ysk.gov.tr). İyi hazırlanmış bir propaganda çalışması, kitleler üzerinde inandırıcılık ve hakimiyet kazanılması bakımından önemli bir figürdür. 10 Ağustos 2014 Seçimi için de adaylar birçok ilde mitingler düzenleyerek ve çeşitli basın açıklamalarında bulunarak propaganda çalışmalarını sürdürmüşlerdir. Fakat dikkat çekilmesi gereken önemli nokta; medyanın bu çalışmaları hangi taraftan bakarak yansıttığıdır. Medya, haberleri kendi ideolojileri doğrultusunda ya da olduğu gibi halka yansıtabilmektedir. Çalışma, 10 Ağustos 2014 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin medyada nasıl temsil edildiğini araştırmak amaçlı hazırlanmıştır. Bu doğrultuda; 3-9 Ağustos 2014 tarihleri arasında yayınlanan Hürriyet, Sabah, Sözcü, Evrensel gazetelerinin ana sayfalarında yayınlanan seçim haberleri incelenerek, karşılaştırmalı olarak bir söylem analizi yapılmıştır. Gazete haberlerinin 3-9 Ağustos 2014 tarihleri arasında seçilmiş olmasının nedeni; hem seçim tarihine yakın olması, hem de YSK'nın adaylar için uyguladığı propaganda yasağı tarihinden, 10 Ağustos 2014 tarihine kadar gazetelerde çıkacak olan haberlerin, araştırma analizlerini doğru sonuçlara ulaştıracağından dolayıdır. Gazetelerin aynı haberleri ne şekilde verdikleri ya da gündemi belirlemede nasıl bir yol izledikleri; onların ideolojik bakış açılarının da birer kanıtı olmuştur. Ek olarak; 3 Ağustos 2014 tarihinde, seçim yasaklarının akabinde TRT'de YSK'nın izniyle yayınlanan "Cumhurbaşkanlığı Adayları Propaganda Konuşmaları"nın da söylem analizleri yapılmıştır. 3 Ağustos 2014 tarihinde TRT'de yayınlanan "Cumhurbaşkanlığı Adayları Propaganda Konuşmaları" programında aday İhsanoğlu ve Demirtaş yaklaşık 15, aday Erdoğan ise yaklaşık 11 dakika konuşmuşlardır. Araştırma dahilinde her bir adayın konuşması üzerinden yapılan söylem analizlerinde, 3 adayın da halka karşı farklı yaklaşım, hitap ve ifade tarzlarının olduğu saptanmıştır. Bu farklılıklar; her bir adayın kendi perspektiflerinin, halka yansıtıldığı bir propaganda sahasıdır. Sonuç olarak inceleme kapsamında yer alan Hürriyet, Sabah Evrensel ve Sözcü gazetelerinin 3-9 Ağustos 2014 tarih aralığında; 10 Ağustos 2014 Cumhurbaşkanlığı Seçimi ile ilgili ana sayfalarında yayınladıkları haberlerde farklı ideolojik yaklaşımlar sergiledikleri belirlenmiştir.