Özet:
Bu çalışmada, börülce tohum böceğinin (BTB), Callosobruchus maculatus (F.), nohut ve börülce tohumlarına adaptasyonu araştırılmıştır. Adaptasyonun moleküler aşaması AFLP yöntemi ile biyolojik aşaması ise farklı baklagiller üzerinde BTB populasyonlarının yumurta sayıları ile belirlenmiştir. Adaptasyon çalışmaları sonucunda, BTB başta nohut üzerindeki yumurtlama tercihleri % 4,98 iken 8 generasyon sonunda bu oran % 23,09 olmuştur. Börülcede ise en başta yumurtlama tercihleri % 48,32 iken 8 generasyon sonunda bu oran çok değişmemekle birlikte % 47,72 olduğu saptanmıştır. Bu adaptasyon çalışmaları sonucunda ana populasyon ile birlikte nohut ve börülce populasyonları olmak üzere üç ayrı populasyon oluşturulmuş ve farklı baklagillerde performansları gözlemlenmiştir. Her üç populasyon için farklı baklagil tohumlarında yumurtlama tercihlerine bakılmıştır ve sonuçta her üç populasyon arasında çok fazla fark olmadığı, tercihlerinin birbirlerine yakın olduğu saptanmıştır. Genetik farlılıklar DNA polimorfizminin AFLP tekniği ile ortaya konulmuştur. Populasyonlar arası farklılaşmayı gösteren Gst değeri (0.046) sonucunda populasyonlar arasında genetik bir farklılık olmadığı bulunmuştur. Genetik uzaklık-benzerlik matriksi değerlerine göre hem populasyonlar arasında hem de populasyonların generasyonları arasında genetik olarak herhangi bir fark bulunmamıştır.
