Özet:
Bu çalışmanın amacı Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı (PISA) 2009 verilerini dikkate alarak Türkiye'deki okuma becerileri alanında başarılı olan okullarla başarısız olan okulları ayırt eden okul içi etmenleri ve sosyo-ekonomik faktörleri ortaya koymaktır.Araştırma deseni nedensel karşılaştırma araştırmasıdır. Araştırmanın evrenini Türkiye'deki 15 yaş grubu öğrenciler oluştururken, örneklemini ise Türkiye'den PISA 2009'a katılan 15 yaş grubu 4996 öğrenci arasından araştırmanın amacına yönelik olarak seçilen 2302 öğrenci oluşturmaktadır.Veri toplama aracı olarak okuma becerileri başarı testi ve öğrencilerin demografik bilgilerini ortaya koyan öğrenci anketi kullanılmıştır. Veri analizi süreci temelde iki basamakta gerçekleştirilmiştir. İlk basamakta analiz için ayıklanan veri seti üzerinde SPSS 17 paket programı yardımı ile kayıp veri analizi ve uç nokta analizleri betimsel analiz teknikleri yardımı ile gerçekleştirilmiş, araştırmanın bağımsız değişkenleri betimlenmiştir. İkinci aşamada ise temizlenen veri seti kullanılarak SPSS.17 paket programı yardımı ile binary lojistik regresyon analizi uygulanmıştır.Araştırma sonucunda sosyo-ekonomik düzeyi yüksek olmasının, sınıf ortamının disiplinli olmasının, öğrenci merkezli sınıflarda öğrenim görmenin, anlama hatırlama stratejisini kullanmanın bireylerin okuma başarılarını arttırdığı sonucuna ulaşılmıştır. Diğer taraftan öğretmen-öğrenci iletişiminin iyi olmasının, sınıfa öğrenci merkezli ölçme stratejilerinin kullanılmasının, öğrencinin ezberleme ve kontrol stratejilerini kullanmalarının okuma başarısı üzerinde olumsuz etkiye sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Araştırmadan elde edilecek sonuçlar, program geliştirmecilere yeni programlar geliştirirken; öğretmenlerin ve okul idarecilerinin programın uygulama aşamasını daha verimli kılmalarında, velilere ise evde öğrencilerin çalışma ortamlarını nasıl hazırlayacakları konusunda ışık tutacaktır.
