Özet:
İki aşamadan oluşan çalışmanın ilk kısmında; Antalya Körfezi dip trol balıkçılığında hedef dışı olarak avlanan vatoz balıkları belirlenerek, bazı biyolojik özellikleri ve avcılık miktarları ortaya konmuştur.Çalışma süresince beş familyaya ait 12 vatoz türü (Dasyatis centroura, Dasyatis tortonosei, Dasyatis pastinaca, Pteroplatytrygon violacea, Gymnura altavela, Dipturus oxyrinchus, Leucoraja circularis, Raja clavata, Raja miraletus, Raja radula, Rhinobatos rhinobatos ve Torpedo marmorata) örneklenmiştir. Birim zamanda 7.32 birey/saat vatoz avlanıldığı, en çok av veren türün 5.35 birey/saat ile Raja clavata olduğu tespit edilmiştir. Çalışma süresince elde edilen Leucoraja circularis, Akdeniz'in Türkiye suları için ilk kez bu çalışma ile tespit edilmiştir.Antalya Körfezi dip trol balıkçılığında hedef dışı avlanan vatoz balıklarının sağ kalma oranları ve sağ kalma oranlarını etkileyen faktörlerin belirlenmesinin amaçlandığı çalışmanın ikinci kısmında; i) Ticari çekimlerden elde edilen 4 türe (R. clavata, R. miraletus, D. centroura ve R. rhinobatos) ait 134 bireyin tanklarda ortalama 26.5 (±1.9) saat yaşadığı ve 48 saat sonunda %47'lik sağ kalma oranına sahip oldukları, ii) Kısa çekimlerden elde edilen 5 türe (R. clavata, R. miraletus, D. centroura, D. oxyrinchus ve T. marmorata) ait 223 bireyin tanklardaki sağ kalma süreleri ortalama 28.9 (±1.4) saat ve 48 saat sonunda sağ kalma oranları %52.5 olduğu tespit edilmiştir.Lojistik regresyon analizi sonuçlarına göre, ticari ve kısa çekimlerden elde edilen 6 türe ait (R. clavata, R. miraletus, D. centroura, R. rhinobatos, D. oxyrinchus ve T. marmorata) 357 bireyin en az 48 saat sonunda sağ kalmaları üzerine av ağırlığı ve cinsiyet faktörlerinin etkisinin çok önemli (p<0.01), toplam boy ve tür faktörlerinin ise ileri derecede önemli (p<0.001) olduğu belirlenmiştir. Derinlik ve çekim süresinin ise vatoz türlerinin sağ kalmaları üzerinde etkisinin önemli olmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca tanka alınan bireylerin sağ kalmalarında başlangıç anındaki sağlık durumlarının önemli bir referans olduğu belirlenmiştir.
