Abstract:
Üretimde kullanılan girdiler içinde; değişkenliği, zor kontrol edilmesi ve üretim kaynaklarını talebe uygun olarak birleştiren faktör olması nedeniyle en önemlisi olan insan kaynağı, herhangi bir organizasyondaki verimliliğin artırılmasında önemli bir rol üstlenmekte, ve bundan dolayı, günümüzde rekabette üstünlüğün sırrı olarak kabul edilmektedir. Onun etkin ve optimum kullanılması ile, genel anlamda verimlilik artışının sağlayacağı bütün faydalardan yararlanılabilmektedir. Optimum fayda ise ancak, işgücünü etkileyen her türlü faktör için hem sözel hem de sayısal anlamda daha belirgin ve anlaşılabilir kriterlerin yaratılması ile mümkün olabilmektedir. Bu amaçla gerçekleştirilen ve iki kısımdan oluşan çalışmaya gerekli olan verileri elde etmek için, Türkiye genelindeki belli başlı.82 şirkete 16 sorudan oluşan bir anket uygulanmış ve sonuçlar çeşitli istatistiksel metotlar vasıtasıyla değerlendirilmiştir. Çalışmanın ilk bölümünde, inşaat sektöründeki işgücü verimliliğini etkileyen faktörlerin belirlenmesi, tanımlanması ve ayrıntılı olarak irdelenip anket sonuçları doğrultusunda önerilerde bulunulması amaçlanmış; sonuç olarak, Türk inşaat sektöründe çalışan işgücünün verimliliğine etki eden dört faktör arasında iş görenlerin verimlilikleri üzerinde en büyük etkiye sahip olanı, örgütsel faktörler olarak belirlenmiştir. Daha sonra sırasıyla ekonomik faktörler, işle ilgili fiziksel faktörler ve sosyo-psikolojik faktörler gelmektedir. Yukarıda belirtilen ve dört grup başlığı altoda ayrıntılı bir biçimde üzerinde durulan 37 etmen ele alındığında ise, işgücü verimliliğiüzerinde en yüksek etkiye sahip olduğu saptanan ilk 10 faktör: şantiye yönetimi, malzemenin aksamadan temin edilmesi, işçi ücretlerinin zamanında ödenmesi, düzenli iş akışı, işçilerin çalışırken denetlenmesi, şantiye düzeni, şantiyedeki iş disiplini, işçilere ödenen ücret miktarı, işçilere uygulamalı mesleki eğitim verilmesi, ve benzer işlerde çalışma şeklinde sıralanmaktadır. Çalışmanın ikinci bölümünde ise, inşaat üretiminin planlanması ve uygulanması aşamalarında yoğun bir şekilde ihtiyaç duyulan adam-gün değerlerinin elde edilmesi ve değerlendirilmesi hedeflenmiştir. Sonuçta, İnşaat Birim Fiyat Analizleri'nin birçok alanda olduğu gibi işgücü verimliliği çerçevesinde de artık gerçekçi bir çözüm sağlayamadığı belirlenmiş, B.F.A.'nın bu konuda güncelliğini ve geçerliliğini kaybettiği tezi doğrulanmıştır. Ayrıca, firmaların kullandıkları adam-gün değerleri arasında büyük farklılıklar olduğu gösterilmiştir. Çalışmanın hareket noktasını oluşturan her iki aşama, Türk inşaat sektöründeki işgücü verimliliğinin bugün için hangi seviyede yer aldığım ortaya çıkarmakta, ve bu bağlamda, hem sektör profesyonellerine yardımcı olma, hem de ileride konuyla ilgili yapılacak olan muhtemel akademik çalışmalar için bir basamak niteliği taşıma özelliklerim göstermektedir.