Tarihi çevrede yeni yapı, ek yapı tasarımına yönelik kararlarda koruma amaçlı uygulama imar planlarının etkisi, side kentsel ve 3. derece arkeolojik sit alanı örneği

Abstract

Toplum ihtiyaçlarının zamanla değişmesiyle, geçmiş toplumların yaşam biçimlerinin, çağdaş yaşam koşullarına ayak uyduramamasına ve tarihi çevrelerin değişime uğramasına neden olmaktadır. Bu değişimin sağlıklı bir şekilde gerçekleşmesi ise doğru yaklaşım ve koruma bilinciyle olmaktadır. Bu çalışma, tarihi çevrede yeni yapı tasarımı yaparken, tarihi çevrelerin sahip olduğu kentsel kimliklerini koruyabilmesi ve gelecek nesillere doğru aktarabilmesi konusuna dikkat çekmektedir. Bu amaçla öncelikle araştırmanın temel konu alanını oluşturan bileşenlerin tanımlandığı kuramsal ve kavramsal alt yapı sunulmaktadır. Bu bölümde tarihi çevre ve koruma kavramları tanımlanmış, korumanın nedenleri ve tarihi çevre korumada yaşanan sorunlar araştırılmıştır. Ardından tarihsel süreçte koruma kuramının Avrupa'da ve Ülkemizde gelişimi incelenmiştir. Araştırmanın diğer bölümünde tarihi çevrede yeni yapı tasarımı kavramı tanımlanmıştır. Tarihi çevrede yeni yapı tasarımı konusundaki ihtiyaçlar üzerinde durulmuştur. Yasal yaklaşımlar ve evrensel kararlar öncelikle Avrupa ölçeğinde daha sonra ülkemizde incelenmiştir. Devamında tarihi çevrede yeni yapı tasarımındaki tasarım yaklaşımlarının nasıl olması konusunda farklı görüşleri savunan mimarlar ve düşünürlerin fikirleri üzerinden genellemeler yapılmıştır. Son olarak araştırma alanı olarak seçilen Side Kentsel ve 3. Derece Arkeolojik Sit Alanında yeni yapılaşma dokusu planlama hükümleri bağlamında değerlendirilmiştir.