Mısır yetiştiriciliğinde herbisit ve alev uygulamalarının yabancı ot kontrolü ve kültür bitkisi performansına etkilerinin belirlenmesi

Abstract

Mısır (Zea mays L.) gerek dünyada gerekse ülkemizde yetiştirilen en önemli kültür bitkilerinden biridir ve mısır yetiştiriciliğini sınırlayan en önemli etmenlerden biri yabancı otlardır. Bu sorunu dikkate alarak yürütülen bu çalışmada Antalya ili mısır ekiliş alanlarında yabancı otların popülasyon durumları, kimyasal mücadele ve buna alternatif olan alevleme yöntemlerine yönelik çalışma 2020 yılı Nisan-Eylül ayları içerisinde survey ve iki farklı lokasyonda tarla denemeleri olmak üzere yürütülmüştür. Survey çalışmaları, bölgede mısır yetiştiriciliğinin yoğun olarak yapıldığı Manavgat, Serik ve Aksu ilçelerinde toplam 46 tarlada gerçekleştirilmiştir. Yapılan gözlem sonucu 14 familyaya ait 26 yabancı ot türü saptanmıştır. Bunlar içerisinde topalak (Cyperus rotundus L.), semizotu (Portulaca oleraceae L.) kanyaş (Sorghum halepense (L.) Pers.) darıcan (Echinochloa crus-galli (L.) P. Beauv.), ve pembe sarmaşık (Ipomoea triloba L.) öne çıkan türler olmuştur. Tarla denemeleri Antalya ilinin Serik ilçesinde Burmahancı ve Belkıs mahallelerinde olmak üzere iki farklı lokasyonda kurulmuştur. Uygulamada çıkış öncesi herbisitler olarak S- Metolachor + Terbuthylazine (MT), S-Metolachlor+ Terbuthylazine+ Mesotrione (MTM) aktifleri ile çıkış sonrası Mesotrione+ Nicosulfuron (MN), Dicamba + Nicosulfuron (DN) aktifleri kullanılmıştır. Alevleme uygulamaları ise 1 ve 2 tekrar olmak üzere uygulanmıştır. Kontrol parsellerinde herhangi bir uygulama yapılmamıştır. Elde edilen sonuçlara göre; herbisit ve alev uygulamalarının yabancı otları baskıladığı ve bu etkinin verime de olumlu şekilde etki ettiği gözlemlenmiştir. Her iki lokasyonda alev uygulamaları ve herbisitler içinde S- Metolachor + Terbuthylazine (MT) ve S-Metolachlor+ Terbuthylazine+ Mesotrione (MTM) uygulamalarının yabancı ot kontrolü açısından daha başarılı sonuç verdiği tespit edilmiştir. En yüksek verim ise alevleme uygulamalarından elde edildiği ve herbisit uygulamalarının da küçük farklarla bunu takip ettiği saptanmıştır. Belkıs lokasyonunda en iyi uygulamanın Alev-2 uygulaması olduğu ve kontrole göre verimi %26 artırdığı gözlemlenmiştir. Sonuç olarak mısır yetiştiriciliğinde alevlemenin yabancı ot kontrolünde kimyasal mücadeleye alternatif olabileceği sonucuna varılmıştır.