Penek Çayı Havzası'nda sedimanter litolojik birimlerdeki erozyon oranının belirlenmesi

Abstract

Erozyon, günümüz dünyasında doğal afetler içerisinde "sinsi doğal afet" olarak bilinen çok tehlikeli bir doğal afettir. Dünyada birçok ülkede büyük bir problem olarak görülen, özellikle tarımsal üretimi günümüzde olumsuz etkileyen ve gelecekte de olumsuz etkileyecek olan bu doğal afet, ülkemizde de tarımsal faaliyetleri olumsuz etkilemektedir. Erozyonun oluşumuna neden olan jeolojik, jeomorfolojik, klimatik, edafik, vejetatif ve antropojen faktörler göz önüne alınarak Erzurum ili Şenkaya ilçesi sınırları içerisinde bulunan Penek Çayı Havzası'nda sedimanter litolojik birimlerdeki üzerindeki yüzey erozyonu şiddetinin belirlenmesi amacıyla bu faktörlerin etkileri belirlenmeye çalışılarak, bu amaçla arazi ölçümlerinden yararlanılmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen veri ve bulgular değerlendirildiğinde, farklı relief şartlarına sahip yamaçlarda oluşan erozyon süreçleri üzerinde yağış miktarından daha ziyade yağış rejiminin ve bitki örtüsünün etkili olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca çalışma sahasında erozyona bağlı olarak taşınan sediman miktarı ile zemini oluşturan malzemenin litolojik, edafik ve vejetatif özellikleri arasında güçlü pozitif ilişkiler tespit edilmiştir.