Oymak-açık küme ilişkinin gaia uydu verileri yardımıyla incelenmesi

Abstract

OB oymakları ve açık kümeler, galaksimizin sarmal kollarında ikamet eden genç yıldız gruplarıdır. Bu bakımdan erken yıldız evriminin incelenmesi, Samanyolu'nun sarmal kol yapılarının araştırılması ve galaksimizin dinamiklerinin anlaşılması açısından önemli rol oynamaktadırlar. Oymak ve açık kümeler genellikle, devam eden veya yakın zamanda tamamlanmış bir yıldız oluşum süreciyle ilişkilendirilmektedir. Ancak, çok benzer fiziksel özellikler sergileyen bu iki yıldız grubunu birbirinden ayırt edebilmek kolay olmamaktadır. Önceki araştırmalarda oymaklar tarif edilirken, çoğu zaman sınırları içinde açık kümelerin bulunduğuna değinilmiştir. Buna rağmen literatürde, özel olarak açık küme içeren oymaklarla ilgili kapsamlı bir araştırma yer almamaktadır. Bu tez araştırmasında yarıçapı içinde açık küme barındıran oymakların bir listesini oluşturmak, barındırdığı açık küme veya kümelerle ortak geçmişe sahip olma olasılığı yüksek olan oymakları belirlemek ve açık kümelerle ilişkilendirilebilecek oymakların varsa diğerlerinden farkını ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu kapsamda Güneş'in etrafındaki 3 kpc'lik bir yarıçap içinde 18 adet oymağın en az bir açık küme içerdiği tespit edilmiştir. Açık kümelerin güncel GAIA uydusu verileriyle temel parametreleri belirlenmiş ve oymakların, parametreleriyle karşılaştırılmıştır. 12 oymağın içerdikleri açık kümeyle benzer uzay hareketine sahip oldukları görülmüş, diğer oymaklarla yaş, çap ve kütle gibi özellikleri kıyaslanmıştır. Açık küme içeren ve içermeyen oymakların parametre uzayında benzer oldukları çıkarımı yapılmıştır. İncelenen açık, kümelerin yaşları, ilişkilendirildikleri oymakların yaşıyla kıyaslanarak, oymaklardan daha önce oluştukları sonucuna varılmıştır.