Ortaokul 6. Sınıf Türkçe ders kitaplarının ilgili temalarında geçen zamirlerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bu çalışma yenilenen Türkçe Dersi Öğretim Programı'ndaki kazanımlar doğrultusunda 2021/2022 öğretim yılında kullanılmaya başlanan Türkçe ders kitapları üzerine inceleme yapıldığı için güncel bir çalışmadır. Ulaşılabilir alan taraması yapıldığında zamirlerin metne kattığı anlam ile ilgili çalışmaların yetersizliği görülmüştür. Bu çalışmanın amacı MEB ve özel yayınlar tarafından hazırlanan 6. sınıf Türkçe ders kitaplarının ilgili temalarında geçen metinlerde bulunan zamirleri tespit ederek, çeşitli değişkenler açısından metne kattığı anlam bağlamında incelemektir. Araştırmada kullanılan veri toplama araçları, araştırmacı tarafından geliştirilmiştir. Ortaokul altıncı sınıf öğrencilerinin cümle ve metin içerisinde zamir çeşitlerini ve cümleye/metne kattığı anlamı bulma durumlarını belirlemeye yönelik veriler 2021-2022 eğitim öğretim yılında kullanılan Türkçe ders kitaplarından elde edilmiştir. Araştırmada kullanılan doküman analizi yöntemi kullanılmış olup araştırma verilerinin çözümlenmesi sürecinde ise nitel veri analizi tekniklerinden içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Ders kitabındaki ilgili temada yer alan okuma metinlerinin incelenmesiyle toplanan veriler "içerik analizi" tekniği kullanılarak kategoriler veya temalar hâlinde organize edilip gözden geçirilerek anlamlandırılmaya çalışılmıştır. Bu çalışma 6.sınıf Türkçe ders kitabı yazarlarına ve uygulayıcılarına, kitaplarda yer alan zamirlerin kullanılma durumu, gönderim türü bakımından kullanılma durumu, temsil ettiği isim unsuru bakımından kullanılma durumu, kelime grupları içinde ve cümledeki görevi bakımından kullanılma durumu hakkında metne kattığı anlam bağlamında fikir verecektir.