Görsel kültürde bir uğrak-yavaş hareketi'nin afiş tasarımına yansıması : "Yavaş" ve "Esnek" afiş

Abstract

Modern dünyanın öğretisi olan "hız" olgusuna alternatif bir çözüm olarak görülen "yavaş", grafik tasarım özelinde yeni bir bakış açısı yaratabilme potansiyeline sahiptir. Çalışma, 2000'li yıllardan beri literatürde yavaş yemekten yavaş modaya, yavaş şehirden yavaş sanata kadar geniş bir yelpazede süregelen tartışmalara, afiş tasarımı üzerinden bir inceleme başlatmaktadır. Bu amaca yönelik olarak, doğası itibariyle tek karelik bir fikir üretim alanı olan afişin nasıl "yavaş" olabileceği sorgulanmaktadır. Politik bir hareket olan Yavaş Hareketi'nin özündeki felsefi temelleri anlamak adına çalışma "holistik" (bütüncül) bir yaklaşımı benimsiyor. Tüketim toplumu ve bunun görselliğe olan bağlılığı üzerinden fikir tarihinde eleştirel düşünce ile görsel kültür arasındaki bağı açıklamaya çalışıyor. Literatürde daha önce neredeyse ele alınmayan "Yavaş Grafik Tasarımın" kavramsal çerçevesini belirlemeye yönelik bir öneri sunuyor. Yavaşlığı, bazı seçili afiş tasarımları üzerinden inceleyerek ve Nobel ödüllü iktisatçı Daniel Kahneman'ın "hızlı" ve "yavaş" düşünme sistemi üzerinden "Yavaş Afiş"in nasıl olabileceğine yönelik yeni bir tasarım önerisi geliştiriyor. Bununla birlikte, halihazırda "Yavaş Afiş" olarak tanımlanan tasarım anlayışında diğer "yavaş" alanlarında olduğu gibi bir "elitizm" problemi ortaya çıkıyor. Çalışma, ortaya çıkan bu problemi "esneklikle" aşabilmeyi hedefliyor. Bu "esnekliği" sağlayan bir unsur olarak ise "mizah" öneriliyor. Mizah yoluyla izleyiciyi hızla yakalayıp dikkatini çekip, sonrasında derin düşünmeye geçirebilmek hedefleniyor. Son aşamada ise sanatçı-araştırmacı afiş tasarımları yaparak "yavaş" ve "esnek" afiş tasarımının nasıl olabileceğini tespit etmeye çalışıyor. Yapılan tasarımlar biçim ve içerik açısından değerlendiriliyor. Sonuç olarak tez, çalışma kapsamında geliştirilen tasarımlarla duyarlı ve yaratıcı düşünme biçimlerini harekete geçirmeyi amaçlıyor.