Abstract:
Çoğu alanda olduğu gibi gelişen teknolojinin hayatımıza sunduğu yeni olanaklardan afiş tasarımı da etkilenmiştir. Zamanımızın büyük çoğunluğu dijital mecra ve ekran karşısında geçmektedir. Tasarımcılar da bu yeni mecranın sunduğu olanaklardan faydalanmış, hareket ögesini afiş tasarımına dahil etmişlerdir. Bu araştırmada hareketli afiş ve durağan afişin izleyicilerin ne kadar dikkatini çektiği ve bilgiyi aktarmada ne kadar başarılı olduklarının karşılaştırılması yapılmıştır. Araştırmanın amacı dijital mecranın sağladığı hareket ögesini kullanırken afişin temel ilkelerinden olan dikkat çekme ve bilgi verme görevine pozitif bir etkisi olup olmadığını ölçmektir. Araştırma hareketli afişin bu temel ilkelerin başarısını arttıracağı öngörüsüyle yapılmıştır. Hareketli ve durağan afişin karşılaştırılması için karşılaştırmalı analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada göz takip uygulaması (GazeRecorder), anket ve yarı yapılandırılmış görüşme veri setlerinden faydalanılmıştır. Araştırma için 5 afiş tasarlanmış, her birinin hareketli ve durağan versiyonları oluşturulmuştur. Göz takip uygulaması ile hareketli ve durağan afiş versiyonlarında önceden belirlenen alanlara bakan kişi sayısı, ilk bakış süresi ve gösterim süresi boyunca toplam bakılan sürenin sayısal verileri elde edilmiştir. Anket sorularında ise afişlerin gösteriminin ardından afiş tasarımından hatırda kalan bilgiler ölçülmüştür. Bu iki yöntemden elde edilen veriler karşılaştırılmış, yarı yapılandırılmış görüşme notlarıyla yorumlanmıştır. Sonuç olarak hareketli afişlerdeki hareket ögesi öngörüldüğü gibi ilk olarak dikkat çekmede durağan afişlerden başarılı olamamıştır. Fakat bakma süreleri ve anket sorusundaki yüksek doğru cevap oranlarına bakıldığında ilgiyi daha uzun süre üzerinde tuttuğu ve bilgiyi aktarmada daha başarılı olduğu görülmektedir.