Dış ticaret verileri ile hava kargo taşımacılığının LPE üzerindeki etkisi: G-20 ülkeleri üzerine bir araştırma

Abstract

Ülkeler arasındaki ticaretin gelişmesi ile birlikte lojistik faaliyetlerin rolü de önemli derecede artış göstermiştir. Bununla birlikte, güçlü yapıdaki lojistik performans, ticaretin gelişmesi ve ihracatın kalemlerinin çeşitlenmesi ile doğrudan yabancı yatırımlarda artış sağlamakta dahası ekonomik büyümeye katkı sağlamaktadır. Bu çalışmada, Dünya Bankası'nın yayımlamış olduğu Lojistik Performans Endeksi (LPE)'ne ait veriler kullanılarak G- 20 ülkelerinin lojistik performansını belirleyen değişkenler 2007, 2010, 2012, 2014, 2016 ve 2018 yılları için sıralı (ordered) lojistik regresyon modeliyle ortaya konmuştur. Ülkelerin LPE değerleri; dış ticaret verileri, taşımacılık ve ekonomik değişkenler ile birlikte ele alınmış ve aynı zamanda bağımsız değişkenler üzerine olan etkisini ortaya koymak amacı ile çoklu sınıflandırma yöntemine ait sonuçlar da ele alınmıştır. Böylece çalışmaya konu olan ülkelerin gözlenen LPE grubunda yer alması durumu ile tahmin edilmiş olan gruptaki yerleri arasındaki tutarlılık da tespit edilmiştir. Bu çalışmanın temel bulguları; dış ticaret, milli gelir ve hava taşımacılığına ait değişkenlerin, Lojistik Performans Endeksi üzerinde istatistiksel açıdan anlamlı bir etkisinin olduğunun tespit edilmesidir. Ampirik araştırma sonuçları ise lojistik performans endeksinin dış ticaret verileri ile hava kargo taşımacılığı üzerinde anlamlı bir etkisinin var olduğunu göstermektedir. Bu çalışma ülkelerin lojistik performansında yüksek başarı sağlamasına hava kargo taşımacılığı ve doğrudan yabancı yatırımlar önemli ölçüde katkı sunduğunu ortaya koymuş, mal ve hizmet ihracatı ile Kişi başına Gayrisafi Yurtiçi Hasıla-GSYH (cari ABD doları) 'nın lojistik performansında istatiksel olarak anlamlı bir etkisi olmadığını belirlemiştir. Son olarak ithalatın ise negatif yönde etki yaptığını göstermiştir.