Farabi'nin ahlak felsefesinde dil mutluluk ilişkisi

Abstract

Bu tez çalışması Fârâbî'nin ahlak felsefesinde dil ve mutluluk anlayışını ele almaktadır. Mutluluğu hayatın en önemli parçalarından gören Fârâbî, varoluş için mutluluğun gerekli olduğunu savunmuş ve var olmayı mutluluğun sebebi olarak görmüştür. Tez çalışması hazırlanırken birçok kaynaktan faydalandık. Kitaplar, makaleler, yüksek lisans tezleri vb. daha birçok kaynak konunun anlaşılması ve daha ayrıntılı bir şekilde aktarılması için taranmıştır. Elde edilen bilgilerden yola çıkarak Fârâbî'nin mutluluk kavramı ve dil üzerine bazı tartışma konularının meydana çıkarılması ve çalışmanın ilerleyen bölümlerinde bu tartışmaların bilimsel verilere dayanarak neticelendirilmesini esas aldık. Taranan bütün kaynaklardan alınan bilgiler mutlaka dipnotlarla alınan kaynağa atıf yapılarak gösterilmiştir. Bu çerçevede, Fârâbî'nin mutluluk ve dil anlayışı için taradığımız kaynaklar konu açısından çok daha fazla bilgi sahibi olmamızı sağladı ve dolayısıyla bu konu hakkında oldukça eksik ve yanlış bilgilere sahip olduğumuzu gösterdi. Oldukça geniş bir kavram olan mutluluk kavramının bir taraftan felsefi ve Fârâbî'deki anlamını ve önemini anlatmaya çalışırken diğer taraftan günümüzdeki insanların mutluluk anlayışlarıyla kıyas yapmaya çalıştık. Bu durum bize gösterdi ki Fârâbî'nin üzerinde durduğu mutluluk anlayışının ister felsefi olsun ister toplumsal ve isterse de bireysel olsun bugün herhangi bir yerde görülmesi ve anlamlandırılması mümkün gözükmemektedir. Tamamen düşünce ve insanın yaratılışıyla ilgili amaçlara dayanan bu mutluluğun bugünün dünyasında maddeye dayanan mutlulukla hiçbir ilgisi olmadığını müşahede ettik. Fârâbî'ye göre mutluluk günümüzde yaşanan anlık mutlulukların oldukça dışında emek isteyen ve sürekli gayret edilmesi gereken bir olgudur. Hayatın getirdiği anlık zevkler anlık mutluluk ve rahatlık verse de kalıcı mutluluktan ve insanı bu konuda tatmin etmekten oldukça uzaktır. Belki de mutluluk en net ifadesiyle insanın insan olduğunun bilincinde olarak yaşamına devam etmesi ve yaratıldığı amaç doğrultusunda yaşamasıdır.