Özet:
Bu tez çalışmasında alternatif hammadde kaynağı olarak Poliket'in (Hediste diversicolor) Levrek (Dicentrarchus labrax) balığının yavrusunun büyüme performansı ve vücut kompozisyonu üzerine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Balık unu proteininin %0, %5, %10, %15 ve %20'si yerine poliket unu (PU) kullanılarak izo-protein (% 48) ve izo-lipidik (%14) olacak şekilde deneme yemleri hazırlanmıştır. Başlangıç ağırlıkları 14.56±0.01 g olan deneme balıkları 400 litrelik 15 tanka 10'ar adet olmak üzere homojen yerleştirilmiştir. Deneme 3 tekerrürlü olacak şekilde tesadüf parselleri deneme desenine göre planlanmış ve günde 2 sefer doyana kadar elle beslenmiştir. Besleme denemesi 53 gün süreyle yürütülmüştür. Deneme sonunda elde edilen verilere göre, yemdeki artan poliket unu oranıyla deneme grubu levrek yavrularının büyümesi, yemden yararlanma etkinlikleri ile organ indeks değerleri istatiksel olarak benzer bulunmuştur (P> 0.05). Deneme balıklarının yemdeki poliket unu oranının artışına bağlı olarak yem tüketimlerinin artma eğiliminde olduğu görülmüştür (Plinear =0,068). Deneme yemlerindeki poliket unu oranının artışıyla deneme grubu balıklarının vücut nem düzeylerinde önemli bir linear azalma görülürken (Plinear = 0.003), vücut protein ve lipit düzeylerinde artan linear bir etki belirlenmiştir (Plinear < 0.003). Deneme grubu balıkların günlük azot, lipit ve enerji tüketimleri deneme yemlerindeki poliket unu oranının artışıyla önemli düzeyde etkilenmemiştir (P> 0,05). Ancak deneme balıklarının günlük lipit kazançları deneme yemlerindeki poliket unu oranının artışıyla artış göstermiştir (P<0.05). Deneme grubu balıkların günlük lipit kazançlarındaki artış günlük enerji kazanç verilerine de yansımıştır (Plinear = 0.075, Pkuadratik =0.076). Deneme yemlerindeki artan poliket unu oranı deneme balıklarının vücutlarında tutulan lipit miktarını doğrusal olarak yükseltirken (Plinear =0.043), vücut azot ve enerji tutulum yüzdelerini etkilememiştir. Balık unu yerine PU ikamesi ile balıkların kas ve karaciğer yağ asitleri ile yağ asitleri grupları üzerine etkilerinin önemli olduğu durumlar söz konusu olmuştur. Örneğin, diyetsel PU düzeyi arttıkça karaciğer toplam SFA düzeylerinde linear bir artış, toplam PUFA düzeylerinde ise linear bir azalma kaydedilmiştir (Plinear <0.05). Kas toplam SFA düzeyleri de PU düzeylerine paralel olarak artmış, ancak toplam MUFA ve PUFA'da doğrusal bir azalma gözlenmiştir (Plinear <0.05). Sonuç olarak, yemlerde balık unu proteininin %20'sine kadar poliket unu ikamesinin levrek balığı yavrularının büyüme ve yemden yararlanma performansını olumsuz yönde etkilemezken, poliket ununun besin madde sindirim katsayıları ile çevresel etki bakımından balık ununa denk veya daha üstün besleme değerine sahip olduğu görülmüştür.
