Farklı polikarbonat sera örtü malzemelerinin ortam mikrokliması ve bitki gelişimi üzerine etkisinin termal kameralarla belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada, farklı polikarbonat (PC) sera örtü malzemelerinin ortam mikrokliması üzerine etkilerinin araştırılması ile malzemelerin bazı mekanik özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bununla birlikte, örtü malzemelerinin mekanik özellikleri ile ortam mikroklimasının termal kameralarla görüntülenmesi ve bitki gelişimi üzerine etkileri de araştırılmıştır. Araştırmada, sera örtü malzemelerinin ortam mikroklimasına ait özelliklerden toplam ışınım geçirgenliği, fotosentetik aktif radyasyon (PAR) geçirgenliği, sera içi ve dış ortam sıcaklık ile sera içi ve dış ortam bağıl nem ölçüm değerleri belirlenmiştir. Çalışmada kullanılan sera örtü malzemelerinin mekanik özellikleri olarak, sararma indisi ve darbe dayanımı belirlenmiş ve test numunelerinden deneme süresince üç ayda bir termal kamera ile ölçüm alınmıştır. Farklı sera örtü malzemelerinin ışınım geçirgenliğinin bitki büyüme, gelişme, verim ve meyve kalitesi üzerine etkilerini belirlemek ve bu etkileri termal kamera ile tespit etmek amacıyla 2019-2020 ve 2020-2021 yılları bahar döneminde Mart-Haziran ayları arasında serada domates yetiştirilmiştir. Farklı sera örtü malzemelerinin ortam mikroklimasının termal kameralarla görüntülenmesi amacıyla kanopi ve çatı sıcaklıkları termal kamera ile izlenmiştir. Çalışmada ultraviyole (UV) katkılı PC (UV PC), ultraviyole ve infrared (UV+IR) katkılı PC (UV+IR PC) ve yan duvar UV katkılı PC çatı polietilen (PE) (UV PC+PE) başlangıç toplam ışınım geçirgenliğinin sırasıyla; %49.4, %49.2 ve %62.6 olduğu ve çalışma süresinin sonunda sırasıyla, %25.1, %28.9 ve %10.7 oranında azaldığı saptanmıştır. UV PC, UV+IR PC ve UV PC+PE sera örtü malzemelerinde başlangıç PAR geçirgenliğinin %54.7, %49.3 ve %54.1 olduğu ve çalışma süresi sonunda sırasıyla, %27.2, %25.6 ve %9.4 oranında azaldığı belirlenmiştir. Araştırmada UV PC, UV+IR PC ve UV PC+PE sera örtü malzemelerinin başlangıç sararma indisi değerleri sırasıyla -1.46, 4.41 ve -1.28 olduğu, 21. ay itibarıyla sararma indisi değerlerinin sırasıyla 18.4, 14.5 ve 18.7 olduğu belirlenmiştir. UV PC ve UV+IR PC sera örtü malzemelerinde başlangıç darbe dayanım değerlerinin 1203.4 ve 1162.5 g olduğu, çalışmanın sonunda darbe dayanımlarının UV PC malzemede %20.3 oranında azaldığı, UV+IR PC malzemede ise %6.3 oranında arttığı saptanmıştır. Farklı sera örtü malzemelerinin ayrıca, bitki gelişimi üzerine etkisinin incelendiği bu çalışmada toplam verim dikkate alındığında her iki yetiştirme döneminde de en yüksek verim UV+IR PC sera örtü malzemesinde elde edilmiştir. Sonuç olarak bu çalışmayla, hem ülkemiz hem de dünyada benzer özelliğe sahip bölgeler için PC sera örtü malzemesinin ortam mikrokliması üzerine etkileri, örtü malzemelerinin mekanik özelliklerinin ve ortam mikroklimasının termal kameralarla görüntülenmesi ve bitki gelişimine etkisi ile ilgili birçok temel altlık bilgi ortaya konulmuştur. Ayrıca, gelişen teknolojiyle hasarsız ve temassız tespite imkan veren termal kameraların tarımda kullanılma gerekliliği de ortaya konulmuştur.