Abstract:
Dünya nüfusundaki hızlı artışın etkisiyle gelecek nesillerin gıda maddeleri ihtiyaçlarını karşılayabilmek için tarımsal verimliliğin artırılması kaçınılmazdır. Ancak tarımsal üretimde ürün kalitesini artırmak ve verim kaybı yaşamamak için hastalık, zararlı veya yabancı otlarla etkili bir şekilde mücadele etmek için kullanılan yöntemler bilinçsiz uygulandığında başta insanlar olmak üzere tüm canlılara ve en önemlisi doğaya zarar verebilmektedir. Çalışmanın temel amacı, çiftçilerin tarımsal üretim sürecinde doğanın korunmasına yönelik tutum ve davranışlarını incelemek, toplumsal cinsiyet rolleri odağında değerlendirmektir. Bu kapsamda Antalya ili Serik ilçesinde örtü altı sebze üretimi yapan 60 kadın ve 60 erkek olmak üzere toplam 120 çiftçi ile yüz yüze anket yapılmıştır. Elde edilen veriler değerlendirildiğinde; tarımsal üretimde kadın emeği birçok alanda olduğu gibi büyük yer kapladığı, fakat kadın çiftçilerin tarımsal üretime dair bilgileri erkekler aracılığı ile dolaylı yoldan aldıkları söylenebilir. Çiftçilerin % 96.7'si Türkiye'nin coğrafi koşul ve doğal kaynaklar bakımından bir tarım ülkesi olduğu, % 85'i ise doğal çevrenin bir kalkınma aracı olduğu düşüncesindedir. Ayrıca çiftçilerin % 42.5'i aşırı ilaçlamanın, %33.3'ü ise aşırı gübrelemenin çevreye yüksek düzeyde zarar vereceğini belirtmişlerdir. Kısaca, çiftçilerin çevre ve doğal dengenin korunması konusunda istekli oldukları ancak ne yapmaları ya da yapmamaları hakkında yeterince bilgi ve bilinç düzeyine sahip olmadıkları tespit edilmiştir. Araştırma alanında ankete katılan kadın ve erkek çiftçilerin doğanın korunmasına yönelik tutum ve davranışları arasında fark görülmemiştir.
