Halı sahada futbol oynayan bireylerin serbest zaman doyumları ve sakatlanma durumlarının incelenmesi

Abstract

Araştırmanın amacı, serbest zamanlarını Antalya'da bulunan bazı halı sahalarda futbol oynayarak geçiren erkek bireylerin serbest zaman doyumlarını ölçmek ve futbol oynadıkları sırada meydana gelen sakatlıkların incelenmesidir. Araştırmanın çalışma grubunu, serbest zamanlarında halı sahada futbol oynayan 18 yaş üzeri 300 gönüllü erkek birey oluşturmaktadır. Katılımcılara altı alt boyutu olan Serbest Zaman Doyum Ölçeği (SZDÖ) ve katılımcıların demografik özellikleri ile sakatlanma durumlarının belirlenmesi amacıyla anket formu uygulanmıştır. Katılımcılar arasından 200'ü (%66.6) serbest zamanlarında halı sahada futbol oynadığı sırada sakatlık yaşadığını belirtmiştir. Katılımcıların halı sahada en çok ayak-ayak bileği (%47.8), diz (%28.6) ve kasık (%20.2) bölgelerinden sakatlanma yaşadıkları saptanmıştır. Katılımcılar sakatlanmaların çoğunlukla; rakip müdahalesi (%49.3), yeterli ısınmama (%33.0), zemin-saha (%23.2) kaynaklı olduğunu düşünmektedirler. Serbest zamanlarında halı sahada futbol oynayan bireylerin serbest zaman doyumlarının yüksek olduğu belirlenmiştir. SZDÖ 6 alt boyutu içerisinde en yüksek puanların; rahatlama (3.99 puan), sosyal (3.80 puan), eğitim (3.80 puan) alt boyutlarında olduğu saptanmıştır. Katılımcıların halı saha tecrübesi ile (oynama yılı) SZDÖ alt boyutları (estetik alt boyut hariç) ve toplam alt boyut ortalama puanları arasında anlamlı düzeyde ilişki bulunmuştur (p<0.05). Isınma yapanlar ile yapmayanlar arasında, ısınma yapanların lehine SZDÖ eğitim, rahatlama ve fizyolojik alt boyutlarında anlamlı fark olduğu saptanmıştır (p<0.05). Halı sahada aynı sakatlığı tekrar yaşamayanların toplam ve alt boyut puanlarının, sakatlık yaşayanlara göre daha yüksek olduğu, ancak sadece estetik alt boyutta anlamlı farkın (p<0.05) olduğu saptanmıştır. Serbest zamanlarını halı sahada futbol oynayarak geçiren bireylerin, serbest zaman doyumlarının yüksek olmasına bağlı olarak sakatlanma ya da yaralanma oranlarının da yüksek olması ile günlük yaşamlarında aksaklık yaşanma olasılığının artacağı düşünülmektedir. En düşük puanın alındığı alt boyutun estetik alt boyut olduğu düşünülecek olursa çevrenin düzenlemesine ihtiyaç olabileceği söylenebilir.