Rusya federasyonu'nun Azerbaycan'daki kamu diplomasisi faaliyetleri: 2000-2019

Abstract

Diplomasi kavramı tarih boyunca devletlerin kendi çıkarlarını korumak adına başvurdukları en önemli yöntemlerden birisi olmuştur. Diplomasinin uluslararası ilişkilere en büyük katkısı ise hiç şüphesiz devletlerin çıkar politikaları adına gerçekleşen kanlı savaşların yerine iletişim ve iş birliğini getirmesidir. İlk çağlardan beri var olan diplomasi kavramı küreselleşme ile birlikte sürekli bir değişim ve gelişim içerisine girmiştir. Diplomasi kavramının geçirdiği bu değişimlerle beraber birçok yeni diplomasi türü de uluslararası sahnede boy göstermeye başlamıştır. Bu diplomasi türleri arasındaki en etkili yöntemlerden birisi de hiç kuşkusuz kamu diplomasisi olarak addedilmektedir. Kamu diplomasisi kavramı, en temel anlamıyla bir devletin, başka bir devlete ve o devletin halkına karşı izlediği politikalarda yumuşak güç unsurlarını kullanarak cazibe kazanması ve bu sayede sert güç kullanımına oranla daha barışçıl ve daha az maliyetli bir şekilde hedeflediği politikalara ulaşması olarak ifade edilmektedir. Kamu diplomasisi özellikle 21. yüzyılda devletler tarafından daha etkin bir şekilde kullanılmaya başlanmıştır. Gün geçtikçe önem kazanan kamu diplomasisi kavramına SSCB döneminde pek rastlanmazken SSCB'nin halefi olan Rusya Federasyonu'nda ise 2000 yılından sonra Vladimir Putin'in girişimleriyle beraber bu diplomasi türüne verilen önem artmaya başlamıştır. Zira küreselleşme ile beraber uluslararası ilişkilerde artık sert güç yerine yumuşak güç uygulamaları daha somut çözümleri de beraberinde getirmiştir. Bu noktada Rusya Federasyonu her ne kadar kamu diplomasisi faaliyetlerine hız vermiş olsa da geleneklerine duyduğu bağlılıklar sebebiyle tamamen rafa kaldırmadığı sert güç unsurlarını da kullanmaya devam etmiştir. Rusya Federasyonu, kamu diplomasisi faaliyetlerini özellikle eski SSCB coğrafyası olan BDT ülkelerinde uygulamaya öncelik vermiştir. Rusya Federasyonu açısından bakıldığında ise BDT içerisinde yer alan en önemli devletlerden birisi de hiç kuşkusuz Azerbaycan olarak görülmektedir. Bu sebeple Rusya Federasyonu, Azerbaycan'a karşı sert güç unsurlarını uygulayarak Azerbaycan'ın Batı devletlerine yaklaşmasına sebebiyet vermek yerine, dış politikasında değişikliklere giderek yumuşak güç uygulamaları vasıtasıyla Azerbaycan devleti ile iş birliği sağlamayı ve Azerbaycan halkı tarafından da sempati kazanmayı amaçlamaktadır.