Bilgi iletişim teknolojilerinin Türkiye'nin ihracat performanslarına etkisi

Abstract

Hem iktisadi büyüme ve kalkınma açısından hem de küreselleşmenin ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda yarattığı yeniliklere uyum sağlama açısından ülkeler, sahip oldukları teknoloji düzeylerini artırmaya çalışmaktadırlar. Teknolojinin en önemli koşullarından biri bilgidir. Dolayısıyla bilgiye verilen önemin giderek artıyor olması şaşırtıcı değildir. Hem dünya genelinde hem de Türkiye'de yaklaşık çeyrek asırdır bilgi ve iletişim teknolojilerinin (BİT) ekonomik etkileri üzerine çalışmalar yapılmaktadır. Özellikle maliyet azaltıcı unsurları nedeniyle bu teknolojiler ülkelerin dış ticaret dağılımını ve hacmini de etkilemektedir. Bu tezde, Türkiye'nin ihracat yaptığı 200 ülkenin 2007-2018 arası verileri kullanılarak bilgi ve iletişim teknolojilerinin Türkiye'nin ihracat performansına etkisi incelenmektedir. İhracat için ele alınan bir çekim modeli, BİT etkilerini içeren alternatif değişkenler ile genişletilmiştir. Analizin temel sonuçlarına göre göre bilgi ve iletişim teknolojileri Türkiye'nin ihracatını artırmaktadır. Bu temel bulgu, yapılan duyarlılık analizleriyle desteklenmektedir. Tezin bulgularından yola çıkarak, BİT altyapısının geliştirilmesi ve BİT faaliyeti olan firmalara teşvik verilmesi gibi çeşitli politika önerileri yapılmaktadır. Ayrıca politika yapıcılar için BİT ve ihracat arasındaki ilişkinin gücünün ihracat yapılan ülkenin ticaret anlaşması yapılan/yapılmayan ve yüksek gelirli/görece düşük gelirli olmasına bağlı olarak farklılaştığının hesaba katılması önerilmektedir.