Kişisel faktörlerin tüketici karar verme tarzları üzerindeki etkisi: Y ve Z kuşağının karşılaştırılması

Abstract

Bir ürün ya da hizmetin tercih edilmesi sürecinde birçok faktör rol oynamaktadır. Farklılaşan kişisel, psikolojik ve kültürel faktörler, birbirinden farklı tüketim şekillerinin ve tüketici gruplarının oluşmasına neden olmaktadır. Aynı dönem özelliklerini paylaşan, aynı ekonomik duruma sahip olan, aynı kültürde yaşayan tüketicilerin birbirleriyle benzer tüketim alışkanlıklarına sahip olduğu yönünde çıkarımlar yapmak mümkündür. Tüketicilerin farklılaşmasında rol oynayan etmenlerden biri de ait olunan yaş kuşağıdır. Her kuşağın kendine ait özellikleri ve düşünce biçimleri farklı kuşağa ait tüketicilerin karar verme tarzlarına ve satın alma davranışlarına da yansımaktadır. Bu çalışmanın amacını farklı kuşağa ait tüketici bireylerin tüketim mekanizmalarını incelemek ve karşılaştırmak oluşturmaktadır. Kuşaklar arası tüketici farklılıklarını karşılaştırmanın yanı sıra aynı zamanda bazı kişisel faktörlerin (cinsiyet, eğitim durumu, ekonomik durum) tüketiciler üzerindeki etkisi de incelenmiştir. Araştırmayı gerçekleştirmek için Sproles ve Kendall tarafından ortaya konulan "Tüketici Karar Verme Tarzları" ölçeğinin, Dursun vd. tarafından Türk tüketicilere uyarlanmış hali kullanılmıştır. Y ve Z kuşağından 250'şer kişi olmak üzere toplamda 500 kişiye anket uygulanmış, IBM SPSS ve IBM AMOS kullanılarak elde edilen bulgular araştırmanın amacı doğrultusunda yorumlanmıştır. Kişisel faktörlerin tüketicilerin karar verme tarzları üzerindeki etkileri incelenmiş, karar verme tarzları Y ve Z kuşağı üzerinden karşılaştırılmıştır.