Özet:
Bu çalışmada Kumluca ve Finike yörelerindeki turunçgil bahçelerinin çinko ile beslenme duranlarının ve çinko (Zn) beslenmesi ile bazı bitki büyüme regületörleri (IAA, ABA, Sitokinin ve GA3) arasındaki ilişkiler araştırılmıştır. Bu amaçla, yöredeki turunçgil bahçelerinden birinci yıl 17, ikinci yıl 28 adet olmak üzere iki yıl süreyle toprak, yaprak ve sürgün örnekleri alınarak analiz edilmiştir. Araştırmanın ikinci yılında yaprak ve sürgün örneklerinde yapılan toplam ve aktif Zn analiz sonuçlan dikkate alınarak belirlenen 16 adet bahçeden alınan yaprak ve sürgün örneklerinde hormon analizleri yapılmıştır. Araştırma sonunda, birinci yıl incelenen toprak örneklerinin %52.9'unun noksanlık görülebilir, %47. Finin iyi düzeyde, ikinci yılda ise örneklerin %57. Finin noksan ve noksanlık görülebilir, %42.9'unun ise iyi düzeyde alınabilir Zn içerdikleri belirlenmiştir. İnceleme yapılan bahçelerden alman yaprakların birinci yıl % 70.6'sımn düşük, % 29.4'ünün yeterli, ikinci yıl ise % 78.6'sının düşük ve % 21.4'ünün yeterli düzeyde Zn içerdikleri belirlenmiştir. Yaprak ve sürgün örneklerinin Zn içerikleri ile hormon içerikleri arasında, hormonların kendi aralarında ve hormonlar ile diğer besin elementleri arasında önemli ilişkiler belirlenmiştir. Uç yapraklardaki aktif Zn ile ABA arasında negatif, uç yapraklardaki aktif Zn ile sürgünlerdeki ABA arasında ve uç yapraklardaki aktif Zn ile asidik lanetin arasında pozitif ilişkiler saptanmıştır. Sürgünlerdeki bazik kinetin ile normal yapraklardaki IAA arasında, sürgünlerdeki asidik kinetin ile ABA arasında, normal yapraklardaki GA3 ile sürgünlerdeki IAA arasında ve sürgünlerdeki GA3 ile IAA arasında pozitif ilişkiler saptanmıştır. Ayrıca, normal yapraklardaki Mn ile ABA ve GA3 arasında pozitif ilişkilerin olduğu saptanmıştır.
