Kontrol günü süt verimlerinin Bayesian zaman serisi yöntemi ile modellenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı zaman serisi modelleri ile kontrol günü süt verimleri kullanılarak laktasyon eğrisi modelleme çalışmalarına Bayesian yaklaşım ile yeni bir alternatif geliştirmek ve Frekanscı zaman serisi modeli ile karşılaştırmaktır. Çalışmada 1.070 hayvana ait 10'ar laktasyon süt verimi kaydı kullanılmış ve hayvanlar rastgele sıralanarak veri seti oluşturulmuştur. Oluşan veri seti eşit sayıda hayvan içerecek şekilde ikiye ayrılarak ilk grup veri analiz için, ikinci grup veri, öngörü başarısının incelenmesi için 535'er gözleme sahip olacak şekilde oluşturulmuştur. Veri oluşturma yönteminden kaynaklı mevsimsel bileşenin deterministik yapısı gereği çarpımsal olarak klasik ayrıştırma ile modelden ayrıştırılmıştır. Yapılan analiz sonucunda 𝐴𝑅𝐼𝑀𝐴(1,0,1) modeline karar verilerek, modelim parametreleri her iki yaklaşım içinde tahmin edilerek karşılaştırılmış ve Bayesian yaklaşım ile tahmin edilen modelin küçük farklarla veri seti için daha uygun olduğuna karar verilmiştir. Bayesian zaman serisi modeli ile yapılan tahmin değerlerinin gerçek değerler ile korelasyon katsayıları literatürden daha yüksek bulunmuştur. Laktasyon eğrisinin tahmin edilmesi için ideal kontrol günü sayısına 5 olarak karar verilmiştir. Böylece Bayesian zaman serisi modelinin laktasyon eğrisi tahmininde alternatif bir yaklaşım olarak kullanılabileceği sunulmuştur.