GAIA ışığında mikro-mercekleme olaylarının incelenmesi

Abstract

Astrofiziksel objelerin kütleçekimsel etkisiyle ışığı bükmesi astronomlar için bir araç haline gelmiştir. Bu olay Kütle-Çekimsel Mercekleme olarak bilinir. Merceklenme için iki veya daha fazla objenin gökyüzünde aynı hizaya gelmesi gerekmetedir. Gözlemci için doğru şartlar sağlandığında mercekleme olayı objelerin pozisyonu ve kompozisyonu hakkında bilgi vermektedir. Oldukça kullanışlı bir araç olan Kütle-Çekimsel Mercekleme hassas fotometrik gözlem ve astrometrik veriye ihtiyaç duymaktadır. Işığın bükülme miktarı objenin kütlesine bağlı olacağı için küçük kütleli objelerin oluşturacağı mercekleme olayı, objeden gelen parlaklık miktarını da aynı oranda küçük bir miktarda değiştirecektir ve bu özel olaya da mikro-mercekleme adı verilir. Mikro-mercekleme aynı objeler için tekrarı olmayacağı için tüm gökyüzünü veya bu olayın gerçekleşebileceği konumlar yıl boyunca gözlenmesi gerekmektedir. Bu gözlemleri yapan projelerden biri olan OGLE (Optical Gravitational Lensing Experiment) fotometrik verilerini erken uyarı sistemi ile paylaşmaktadır. Bu tez kapsamında OGLE'nin erken uyarı veri setini kullanarak Mercekleme olayının parametrelerini hesaplamamıza ve daha sonraki obje için yeni çözümler yapabilecek bir program yazmak amaçlanmıştır. Yazılan program OGLE-EWS üzerinden fotometrik veriyi alarak, istatistik kullanarak parametreler hesaplamaktadır. Bu objeleri varsa GAIA (Global Astrometric Interferometer for Astrophysics) veri setiyle eşleştirme yaparak paralaks ve öz-hareket bilgilerini almaktadır. Elde edilen verileri katagorize ederek ilerdeki yapılacak olan tüm gökyüzü tarama tarzındaki çalışmalar için bir alt zemin oluşturmaktadır.