Farklı organik materyallerin toprakların bazı özellikleri üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışmada, farklı mineralizasyon oranına sahip organik materyallerin, toprakların bazı özellikleri üzerine etkisi amaçlanmıştır. Bu amaçla, organik uygulamalarda organik materyal olarak mantar kompostu, leonardit ve tavuk gübresi 5 dozda (0, 1, 2, 3 ve 4 ton/da atık mantar kompostu için; 0, 1, 2, 3 ve 4 ton/da leonardit için; 0, 1, 2, 3 ve 4 ton/da) tavuk gübresi için 0. 30. 60. ve 90. gün inkübasyona bırakılmıştır. Serada yürütülen bu çalışma, tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. İnkübasyon dönemleri sonucunda alınan toprak örneklerinde pH, EC, organik C, organik madde, organik P, NH4-N, NO3-N, toplam N, alınabilir P, değişebilir K, Ca, Mg, Na ve alınabilir Fe, Mn, Zn ve Cu analizleri yapılmıştır. Deneme sonucunda; inkübasyon süresinin uzamasına bağlı olarak genel olarak toprakların EC, değişebilir Mg ve Na, NH4-N, NO3-N, toplam N, değişebilir K, alınabilir Zn, Fe, Mn ve Cu içeriklerinin arttığı; pH, organik C, alınabilir P, değişebilir Ca içeriklerinin azaldığı belirlenmiştir. İnkübasyon sürelerinin uzamasına bağlı olarak toprakların organik madde içeriğinin 30.günde arttığı, 30.günden sonra ise azaldığı tespit edilmiştir. Artan organik materyal uygulama dozlarına bağlı olarak toprakların pH, EC, organik C, organik madde, organik P, NH4-N, NO3-N, toplam N, alınabilir P, değişebilir K, Ca, Mg ve Na ile alınabilir Zn, Fe ve Mn içeriklerinin genel olarak arttığı; toprakların alınabilir Cu içeriğinin etkilenmediği bulunmuştur. Organik materyaller içerisinde tavuk gübresinin azot ve fosfor mineralizasyon hızı mantar kompostu ve leonardite göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Farklı inkübasyon süreleri ve organik materyal uygulama dozlarının etkisi birlikte değerlendirildiğinde; en yüksek organik madde miktarı atık mantar kompostunun 30.günde 1 ton/da (%1.39) uygulamasında elde edilmiştir. Topraklara yapılan leonardit uygulamasında % 1.35 ile 30.günde 4 ton/da; tavuk gübresinde ise % 1.33 ile 30. günde 0 ton/da uygulamalarında elde edilmiştir. Sonuç olarak kullanılan organik materyaller arasında toprakların organik madde miktarını en çok atık mantar kompostunun 30.günde 1 ton/da uygulamasının arttırdığı tespit edilmiştir.