Abstract:
Bu araştırmada; insan ve hayvan gıdası olan buğdayın besleyicilik değerinin magnezyum açısından zenginleştirilmesi (agronomik biyozenginleştirme) için optimum gübreleme düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada, killi tın tekstüre sahip bir toprakta saksı denemesi kurulmuş ve kışlık ekmeklik buğday çeşidi (Triticum aestivum) olan Sagittario yetiştirilmiştir. Buğday bitkisine 5 farklı dozda (0, 2, 4, 6, 8 kg da-1 MgSO4.7H2O) topraktan ve iki farklı dozda (%0 ve %2 MgSO4.7H2O) yapraktan olacak şekilde magnezyumlu gübreleme yapılmıştır. Deneme tesadüf parselleri deneme deseninde 4 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. 5 aylık yetiştirme periyodunun sonunda bitkiler hasat edilmiştir. Hasatta her saksıdan alınan toprak, dane ve saman (dane hariç bitkinin tüm üst aksamı) örneklerinde analizler gerçekleştirilmiştir. Topraktan MgSO4.7H2O uygulamaları toprak pH' sının düşmesine neden olurken; toprak tuzluluğu ve organik madde içeriğini etkilememiştir. Topraktan ve yapraktan MgSO4.7H2O uygulamaları buğday danesinin Mg konsantrasyonu üzerine istatistiksel olarak önemli düzeyde etki etmiştir. Dane'de en yüksek Mg değeri, % 0.14 ile topraktan 8 kg da-1 ve yapraktan %2 MgSO4.7H2O uygulamaları ile elde edilmiştir. En düşük Mg değeri ise % 0.095 ile topraktan 0 kg da-1 ve yapraktan % 0 MgSO4.7H2O uygulamalarında (kontrol) belirlenmiştir. Sonuç olarak; danenin Mg konsantrasyonu kontrolde noksan düzeyinde (< % 0.1 Mg) iken uygulamalara bağlı olarak yeterli (%0.10.2 Mg) düzeyine ulaşmıştır.
